صندوق قابل معامله ETF ارز دیجیتال چیست و چگونه کار می‌کند؟
انیس مسکینی
ارزهای دیجیتال در سال‌های اخیر رشد انفجاری داشته‌اند. از این رو بسیاری افراد علاقمند به ورود در این بازار هستند اما خرید ارزهای دیجیتال به سادگی خرید یک سهام یا یک صندوق سرمایه‌گذاری نیست. به همین دلیل، در حال حاضر نوع جدیدی از سرمایه‌گذاری در ارزهای دیجیتال به نام صندوقهای قابل معامله ETF ارز دیجیتال، ممکن شده است. صندوقهای قابل معامله ETF یا Exchange traded funds می‌توانند در هر صنعتی باشند. نمونه داخلی، آن صندوقهای دارا یکم، دارا دوم و… در بورس ایران بود که در سال ۱۳۹۹ از طرف دولت عرضه شدند و در بحبوحه بازار صعودی آن زمان تا ۲۰۰٪ افزایش قیمت داشتند. این گونه صندوق‌ها از چندین دارایی تشکیل شده‌اند که در بازار معامله می‌شوند. در این مطلب صندوق قابل معامله ETF در ارزهای دیجیتال را بررسی کرده و نحوه عملکرد آن‌ها به زبان ساده توضیح می‌دهیم.
صندوق قابل معامله ETF در بازارهای مالی چیست؟
ETF یا «صندوقهای قابل معامله در بورس» همانطور که از نام آن‌ها پیداست، مجموعه‌ای از دارایی‌ها هستند که در بازارهای مالی معامله می‌شوند. به این معنا که می‌توان آن‌ها را مانند هر سهم یا دارایی دیگر در بازارهای مالی، خرید و فروش کرد. به بیان ساده ETF ها سرمایه‌گذاری را ساده‌تر می‌کنند. در واقع افراد با خرید یک صندوق ETF صاحب چندین دارایی متفاوت خواهند شد.
این صندوق‌ها از آن جهت محبوب‌اند که تنوع سبد سرمایه‌گذاری را بیشتر و ریسک سرمایه‌گذاری را کم می‌کنند. زیرا بجای اینکه فقط یک سهام یا دارایی با ارزش را بخرید، در صندوقی سرمایه‌گذاری می‌کنید که مجموعه‌ای از سهام یا دارایی‌های با ارزش را دارد. صندوقهای قابل معامله می‌توانند سهام، کالا، اوراق قرضه و… باشند.
به عنوان مثال، ETF «SPY» شاخص سهام S&P ۵۰۰ و «SGOL» شاخص طلا را نشان می‌دهد. به جای خرید یک بخش کوچک از هر شرکت در S&P ۵۰۰، سرمایه گذاران می‌توانند یک ETF شاخص S&P ۵۰۰ مانند SPY خریداری کنند و به جای خرید یک شمش طلای فیزیکی، سرمایه گذاران می‌توانند سهام SGOL را خریداری کنند.
صندوق قابل معامله ETF ارز دیجیتال چیست؟
صندوق قابل معامله ETF ارز دیجیتال صندوقی است که شامل مجموعه‌ای از ارزهای دیجیتال است. ETF ارزهای دیجیتال مانند صندوقهای سایر بازارهای مالی خرید و فروش می‌شوند و قیمت آن‌ها به صورت روزانه در نوسان است. هدف ETF ارزهای دیجیتال سرمایه‌گذاری در ارزهای دیجیتال بدون نیاز به خرید و مدیریت توکن‌های اصلی است.
در واقع صندوقهای ETF ارزهای دیجیتال برای کاهش ریسک سرمایه‌گذاری در رمز ارزها ایجاد شدند. از آنجایی که رمزارزها نوسانات زیادی دارند، عده‌ای بجای داشتن یک ارز خاص، تمایل دارند مجموعه از ارزهای دیجیتال را داشته باشند که بتوانند آن‌ها را در بازار مالی خرید و فروش کنند.
↵ با معامله روزانه در بازار ارز دیجیتال آشنا شوید.
صندوق ETF ارز دیجیتال چگونه کار می‌کند؟
نحوه عملکرد ETF های ارز دیجیتال با سایر ETF ها کمی متفاوت است. سه نوع ETF ارز دیجیتال وجود دارد:
ETF های اسپات
توسط ارزهای دیجیتال فیزیکی پشتیبانی می‌شود. یعنی بورس ارائه دهنده این صندوق، ارزهای دیجیتال مورد نظر را به صورت واقعی به عنوان پشتوانه نگهداری می‌کند. شرکت سرمایه‌گذاری که این صندوق را مدیریت می‌کند، ارزهای دیجیتال را خریداری می‌کند و مالکیت ارزها به عنوان سهام به کاربر داده می‌شوند. هنگام خرید سهام در ETF، سرمایه گذاران به طور غیرمستقیم صاحب ارزهای دیجیتال خواهند شد. بنابراین، مالکان می‌توانند بدون هزینه‌های دیگر و خطر مالکیت مستقیم آن‌ها، در ارزهای دیجیتال سرمایه‌گذاری کنند.
ETF های آتی یا فیوچرز
در این نوع به جای خرید ارزهای دیجیتال واقعی، قراردادهای آتی ارز دیجیتال را خریداری می‌کنند یعنی هیچ ارزی را نگهداری نمی‌کنند. قراردادهای آتی یک نوع معامله بر اساس قیمت دارایی، در آینده هستند که به سرمایه گذاران اجازه می‌دهند تا از طریق توافقی که قیمت را در آینده تعیین می‌کند، معامله کنند.
ETF های محدود
با استفاده از این مدل، در ارزهای دیجیتال یا قراردادهای آتی سرمایه‌گذاری نمی‌کنید. بلکه در شرکت‌های سهامی عام که در دنیای رمزارز یا بلاک چین فعال هستند، سرمایه‌گذاری می‌کنید. بنابراین این نوع ETF ها تحت تاثیر قیمت ارزهای دیجیتال نیستند.
صندوق ETF بیت کوین چیست؟
صندوقهای ETF بیت‌کوین مجموعه‌ای از دارایی‌های مرتبط با بیت‌کوین هستند که در بازارهای سنتی توسط کارگزاری‌ها ارائه می‌شوند تا به عنوان ETF معامله شوند. شما با خرید آن در واقع سهام بیت کوین را خریداری می‌کنید؛ در نتیجه بیت کوین به شما داده نمی‌شود. این سرمایه‌گذاری مانند بقیه سهام‌ها افزایش و یا کاهش پیدا می‌کند که با این تغییرات سود و یا زیان به شما تعلق می‌گیرد.
این نوع معاملات به کاربران کمک می‌کند تا بدون نیاز به خرید بیت کوین و مشکلات ذخیره‌سازی و امنیت آن، بتوانند به راحتی سرمایه‌گذاری کنند. شاید خرید و فروش بیت کوین نیازمند دانش کافی باشد ولی خرید و فروش سهام بیت کوین به سادگی انجام پذیر است.
دلیل به وجود آمدن صندوق معامله بیت کوین
- برخی از سرمایه گذاران ممکن است با خرید یک ETF حرفه‌ای مدیریت شده نسبت به داشتن بیت کوین واقعی، احساس امنیت بیشتری داشته باشند. بیت کوین یک سرمایه‌گذاری جدید است و برخی از افراد نگران هک شدن یا از دست دادن رمزهای عبور یا کلیدهای خصوصی کیف پول بیت کوین خود هستند.
- خرید بیت کوین از صرافی‌ها پیچیدگی‌های خاص خود را دارد. بعد از خرید نیز باید نگران امنیت ارز خریدرای شده باشید. اما ETF بیت کوین این مشکل را حل می‌کنند. چرا که به افراد اجازه می‌دهند بدون نیاز به استفاده از صرافی‌های ارز دیچیتال، در بیت کوین سرمایه‌گذاری کنند. در واقع ETF باعث می‌شود بسیاری از موانع ورود به بازار رمزارزها را از بین برود؛ چرا که با استفاده از آن‌ها دیگر نیازی به داشتن خود ارز دیجیتال نیست.
- اگر یک سرمایه گذار بخواهد بدون افتتاح حساب در یک صرافی ارز دیجیتال، بیت کوین داشته باشد، داشتن ETF بیت کوین گزینه بدی نیست.
به صورت کلی ETF بیت کوین برای ساده‌سازی فرآیند سرمایه‌گذاری در بیت کوین و کاهش ریسک موجود در آن، به وجود آمد.
مزایای صندوق (ETF) بیت کوین
- سرمایه‌گذاری در یک ETF بیت‌کوین را بدون نیاز به یادگیری نحوه عملکرد بیت‌کوین، ثبت‌نام در یک صرافی ارز دیجیتال و ریسک داشتن مستقیم بیت‌کوین، برای افراد فراهم می‌کند. به عنوان مثال، بیت کوین‌ها در یک کیف پول نگهداری می‌شوند و اگر سرمایه گذار رمز عبور کیف پول را گم کند، بیت کوین او برای همیشه از دست می‌رود. ETF بیت کوین فرآیند سرمایه‌گذاری در بیت کوین را راحت و امن می‌کند.
- یک ETF میتواند بیش از یک دارایی را در خود جای دهد. به عنوان مثال، یک ETF بیت کوین میتواند شامل بیت کوین، سهام اپل، سهام فیس بوک و موارد دیگر باشد که به سرمایه گذاران فرصت کاهش ریسک و تنوع بخشیدن به سبد خود را می‌دهد.
معایب صندوق قابل معامله بیت کوین
- ETF ها معمولاً برای امکاناتی که ارائه می‌دهند، هزینه‌های مدیریت را دریافت می‌کنند. بنابراین، داشتن مقدار قابل توجهی از سهام در ETF بیت کوین میتواند در طول زمان منجر به هزینه‌های مدیریتی بالایی شود.
- بیت کوین را می‌توان با سایر ارزهای دیجیتال مانند اتریوم، لایت کوین، XRP و غیره معامله کرد. یک ETF بیت کوین شرایط معامله با سایر ارزهای دیجیتال را ندارد، زیرا یک ارز دیجیتال نیست بلکه صرفاً یک صندوق سرمایه‌گذاری است که قیمت بیت کوین را دنبال می‌کند.
- بیت کوین با مستقل بودن از بانک‌های مرکزی راهی برای کاهش ریسک‌های مرتبط با سیستم مالی سنتی فراهم می‌کند. همچنین با ارائه حریم خصوصی از طریق بلاک چین، از کاربران و سرمایه گذاران محافظت می‌کند. یک ETF بیت کوین توسط دولت تنظیم می‌شود و مزایای مالکیت و کنترل شخصی را حذف می‌کند.
چرا به جای بیت کوین، ETF بخریم؟
اگر قیمت ETF بیت کوین با خود بیت کوین یکسان است، پس چرا ارز بیت کوین نخریم؟ برای سرمایه‌گذاری در ETF دلایل بسیاری وجود دارد که در زیر به آن‌ها اشاره می‌کنیم.
سرمایه‌گذاری راحت و بدون نیاز به کیف پول: اگر بخواهید بیت کوین بخرید باید حتما کیف پول مناسبی داشته باشید و این کیف پول از امنیت بالایی برخوردار باشد. همیشه در ارزهای دیجیتال مشکلات امنیتی وجود داشته که با خرید ETF دیگر این مشکلات را نخواهید داشت.
بدون نیاز به صرافی ارز دیجیتال: از طرفی شما برای خرید بیت کوین باید حتما از صرافی‌های ارز دیجیتال با احراز هویت‌ها و مشکلات زیادی که دارند دست و پنجه نرم کنید. در حالی که برای خرید ETF از طریق تمام صرافی‌ها و مراکز اوراق بورس می‌توانید سرمایه‌گذاری کنید. ولی باید در نظر داشته باشید که خرید ETF فقط در سهام ارائه می‌شود بنابراین شامل قوانین سهام می‌شود و بدیهی است فقط در ساعات فعالیت‌های بورس می‌توانید خرید و فروش کنید.
سود از معاملات فروش: یکی دیگر از مزایای ETF قابلیت معاملات فروش است. به این معنا که اگر شما بر این باورید که قیمت بیت کوین سقوط خواهد کرد می‌توانید معامله فروش انجام دهید و از سقوط ارزها هم سود بدست آورید.
بدون نیاز به مفاهیم ارزهای دیجیتال: برای افرادی که اطلاعات کافی در خصوص رمز ارزها ندارند و نمی‌توانند به این بازار وارد شوند، ETF گزینه بسیار مناسبی است. شما نیاز به داشتن دانش خاصی ندارید و مانند بقیه سهام‌ها به خرید و فروش می‌پردازید.
قوانین: یکی دیگر از مزایای خرید ETF تاییدیه‌های قانونی آن است. هنوز در جوامع مختلف بیت کوین و بقیه‌ی ارزهای دیجیتال را از لحاظ قانونی به رسمیت نشناخته‌اند ولی ETF بیت کوین کاملا قانونی و در حوزه بورس کاملا محافظت شده می‌باشد. در نتیجه برای سازمان‌ها و افرادی که مسائل قانونی برای آن‌ها اهمیت بیشتری دارد این نوع سرمایه‌گذاری بهتر است.
صندوق ETF چه تاثیر بر قیمت بیت کوین دارد؟
یک صندوق ETF بیت کوین از نوسانات قیمت بیت کوین تاثیر می‌گیرد. به این معنا که اگر ارزش بیت کوین افزایش یابد، ارزش ETF نیز افزایش می‌یابد و بالعکس. اما به جای معامله در صرافی ارزهای دیجیتال، ETF در یک بازار بورس مانند NYSE (بازار بورس نیویورک) یا TSX (بازار بورس تورنتو) معامله می‌شود. در برخی موارد زمانیکه سرمایه گذارن نهادی بزرگ در صندوقهای ETF سرمایه‌گذاری می‌کنند، می‌توانند عاملی برای افزایش قیمت ارز بیت کوین باشند. چرا که سرمایه گذاران نهادی از لحاظ شهرت و حجم خرید، احساسات موجود در بازار را مثبت می‌کنند و به این ترتیب باعث افزایش تقاضا برای بیت کوین و در نهایت صعود قیمت آن می‌شوند.
آینده صندوق ETF بیت کوین
بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال ثابت کرده‌اند که یک بازار مالی پر نوسان هستند که می‌توانند در مدت زمان کوتاه، تغییرات قیمتی گسترده‌ای داشته باشند. هیچ کس نمی‌داند آینده این دارایی‌ها چگونه خواهد بود. همانطور که دیدیم چگونه قیمت بیت کوین به بیش از ۶۰۰۰۰ دلار افزایش و متعاقباً به زیر ۱۹۰۰۰ دلار کاهش یافت.
↵ آینده بیت کوین چه خواهد شد؟ تحلیل تکنیکال بیت کوین را مشاهده کنید.
اینکه آیا صندوق ETF بیت کوین، سرمایه‌گذاری‌های بلندمدت خوبی را به همراه خواهد داشت یا نه، بسته به عملکرد بیت کوین دارد که آن را هم نمی‌توان به طور قطع پیش بینی کرد. بنابراین هر سرمایه گذار باید دانش فنی خود را بالا ببرد و قبل از هر گونه تصمیم گیری با کارشناسان مربوطه یک مشاوره مالی داشته باشد.
بیشتر بخوانید: آموزش جامع خرید ارز دیجیتال
سخن آخر
معرفی ETF های ارز دیجیتال نقطه عطفی برای تجارت رمز ارزها بوده است، زیرا به این معنی است که سرمایه گذاران می‌توانند در سبدهای سرمایه‌گذاری خود ارزهای دیجیتال داشته باشند بدون اینکه به کار با با صرافی‌های آنلاین یا کیف پول‌های دیجیتالی نیازی داشته باشند. صندوقهای قابل معامله ETF موجب سهولت سرمایه‌گذاری در ارزهای دیجیتال می‌شوند. اگر شما هم این نوع سرمایه گذاری را انتخاب کرده اید و یا نظری در این زمینه دارید در قسمت نظرات برای ما بنویسید.
بله، در حال حاضر ETF ارزهای دیجیتال در آمریکا و برخی کشورهای اروپایی موجود است.
ایرانیان برای خرید ETF ارزهای دیجیتال دسترسی ندارند. چرا که این صندوق‌ها در حال حاضر در بورس آمریکا و اروپا وجود دارد.
اگر ریسکپذیری کمتری دارید و کار با ابزار مربوط به ارزهای دیجیتال برای شما دشوار است، استفاده از صندوقهای ETF ارزهای دیجیتال میتواند برای شما مناسبتر و پر بازدهتر باشد.
