روانشناسی بازار ارز دیجیتال چیست و چه اهمیتی دارد؟

روانشناسی بازار به رفتارهای غالب و احساسات کل معامله گران در بازار، در هر بازه زمانی گفته می‌شود. روانشناسی بازار ارز دیجیتال، رفتار کلی بازار خرید و فروش رمز ارزها را بر اساس عوامل عاطفی و شناختی توصیف می‌کند و نباید آن را با روانشناسی معامله‌گری که فقط روی یک فرد تاثیر می‌گذارد، اشتباه بگیریم. این مطلب یک راهنمای کامل برای آشنایی با اصول روانشناسی بازار ارز دیجیتال و معامله‌گری است. همراه ما باشید.

روانشناسی بازار چیست؟

روانشناسی بازار، احساسات کلی که روندهای بازار و عملکرد قیمت را هدایت می‌کند، توصیف می‌کند. انسان‌ها به جای اینکه واکنش‌های منطقی داشته باشند، به شدت تحت تأثیر عوامل شناختی و عاطفی و به خصوص غریزه گله قرار می‌گیرند. در واقع اصول روانشناسی بازار، پایه‌ای برای تحلیل تکنیکال است. چرا که داشتن درک خوب از رفتار جمعیت، برای عملکرد برخی از شاخص‌های فنی، مهم است.

احساسات سرمایه‌گذاران می‌تواند عملکرد بازار را در جهت‌های مغایر با اصول بنیادی هدایت کند. به عنوان مثال، اگر سرمایه گذاران دچار ترس شوند و ناگهانی از بازار خارج شوند، بازار ممکن است سقوط کند. ترس و طمع، هیجان و اضطراب همه عواملی هستند که به ذهنیت یا احساسات سرمایه‌گذاری کلی بازارها کمک می‌کنند. تمامی این حالت‌های ذهنی برای ایجاد چرخه‌های رونق و رکود در بازارهای مالی بسیار مهم‌اند.

روانشناسی بازار، نشان دهنده احساسات کلی مسلط به بازار، بر اساس مجموعه‌ای از احساسات کل معامله گران بازار است. در نظر نگرفتن احساسات حاکم بر بازار گاهی اوقات می‌تواند منجر به نتایج غیرمنتظره‌ای شود که به سادگی نمی‌توان آن‌ها را پیش‌بینی کرد.

روانشناسی تجارت یا معامله گری چیست؟

روانشناسی تجارت یا معامله‌گری به وضعیت عاطفی و ذهنی معامله‌گر اشاره دارد که موفقیت یا شکست اقدامات تجاری او را نشان می‌دهد. درک و توسعه یک ذهنیت موفق به اندازه دانش، تجربه یا مهارت در تعیین موفقیت معاملات مهم است.

اطلاعات زیاد موجود در بازار، می‌تواند بر توانایی‌های تصمیم گیری یک تریدر تأثیر بگذارد.  برای درک روانشناسی معاملات و تبدیل شدن به یک معامله‌گر موفق، کنترل احساسات حیاتی است. برای هر کسی ممکن است که نتواند احساسات را از معاملات مالی خود جدا کند. این کاملا طبیعی است اما یک معامله‌گر موفق می‌داند که نباید اجازه دهد احساسات بر تصمیمات سرمایه‌گذاری او تأثیر بگذارد. به این عمل روانشناسی تجارت می‌گویند.

اهمیت روانشناسی بازار ارز دیجیتال

روش‌های سنتی نمی‌توانند در پیش‌بینی رفتارهای بازار بی‌ثبات ارز دیجیتال موفق باشند. چرا که درک رفتار معامله گران به دلیل فقدان سیستم متمرکز، دشوارتر است. در عوض، فناوری ارز دیجیتال متکی بر چندین مدل مبتنی بر کاربر است.

تحقیقات رفتاری و روانشناسی مالی مشاهده کرده‌اند که سرمایه گذاران تمایل دارند بر اساس ساختارهای روانشناختی خاصی (مانند سوگیری شناختی، روانشناسی گله) تصمیم بگیرند. این امر منجر به ناهنجاری‌ها و روندهای ناکارآمد در بازار می‌شود.

بنابراین، برای به دست آوردن درک مناسب از ساختار و الگوهای بازار ارز دیجیتال، مهم است که تمام اطلاعات کاربر محور موجود را در نظر بگیرید. به عنوان سرمایه گذاران رمزارز، درک پویایی روانی_اجتماعی پشت هر پروژه بسیار مهم است تا بتوان در مورد پتانسیل و اعتبار پروژه تصمیم گیری کرد.

چرخه احساسات تریدرها در بازار

احساسات تریدرها نیز مانند کل بازار ارز دیجیتال چرخه‌ای است. این چرخه به صورت مداوم در حال تکرار و تکرار است. همانطور که در عکس بالا مشاهده می‌کنید، وقتی قیمت‌ها شروع به افزایش می‌کنند تریدرها نیز همزمان احساساتی از قبیل خوش بینی، اشتیاق، هیجان و رضایت را تجربه می‌کنند.

همزمان که احساسات سرمایه گذار به اوج خود می‌رسد و بازار نیز در حال ایجاد سقف‌های قیمتی جدید است، معامله‌گر بالاترین حد طمع را تجربه کرده و شروع به خرید می‌کند.

پس از آنکه قیمت‌ها آرام آرام از سقف خود در حال فاصله گرفتن هستند، تریدر وارد مرحله اضطراب و انکار می‌شود و خود را با مواردی مانند اینکه من برای طولانی مدت سرمایه‌گذاری کرده‌ام، گول می‌زند. رفته رفته با کاهش بیشتر قیمت‌ها احساس ترس و ناامیدی و وحشت بر او چیره می‌شود تا اینکه به دلسردی می‌رسد و احساس می‌کند بازار اصلا به نفع او کار نمی‌کند.

اینجا که قیمت‌ها به کف خود رسیده‌اند و اتفاقا بهترین زمان برای سرمایه‌گذاری است؛ تریدرها بخاطر ترس بیش از حد، شروع به فروش ارزهای خود می‌کنند. پس از آن بازار شروع به ریکاوری کرده اما هنوز معامله گران در مرحله ناراحتی هستند. تا اینکه رفته رفته با افزایش قیمت‌ها دوباره وارد مرحله امید، تسکین و خوش بینی می‌شوند. به این ترتیب چرخه دوباره شروع می‌شود.

شایان ذکر است که تریدرها برای شناسایی این احساسات از شاخصی به نام شاخص ترس و طمع بسیار استفاده می‌کنند. برای آشنایی با این شاخص مقاله شاخص ترس و طمع در ارز دیجیتال را مطالعه کنید.

کنترل احساسات به کمک روانشناسی در بازار ارز دیجیتال

روانشناسی نه تنها بر نحوه استفاده ما از ارز دیجیتال بلکه بر میزان پذیرش آن در بازار عمومی نیز تأثیر زیادی دارد. درک این عوامل می تواند به شما در تجارت ارزهای دیجیتال برتری دهد. آمارها نشان می دهد که اکثر افرادی که در بازارهای مالی معامله می کنند، ضرر می کنند. اما چه چیزی از  آن ها با کسانی که به طور مداوم سود می کنند متفاوت است؟

• ترس و طمع عناصر جدایی ناپذیر بازار ارز دیجیتال

ترس یکی از قوی‌ترین عوامل محرکه در شرایط انسان است. ترس از ضرر (بیشتر) چیزی است که باعث می‌شود افراد در طی یک رکود یا اصلاح بازار، سرمایه خود را نقد کنند. با این حال چگونه می‌توان با این ترس مقابله کرد؟ یکی از راه‌ها این است که از سرمایه بیش از حد استفاده نکنید. به این معنا که تنها با ۱۰ درصد از کل سرمایه خود معامله کنید تا در رکودهای بازار کمتر متضرر شوید.

باید بدانید سرمایه‌گذاری پولی که توانایی از دست دادن آن را ندارید باعث استرس در معاملات و ترس در تصمیم گیری‌های شما می‌شود. حتی با داشتن بهترین اطلاعات و دانش، اگر با پولی که برای مثال آن را قرض گرفته‌اید سرمایه‌گذاری کنید، سرمایه‌گذاری خوبی نخواهید داشت.

یکی دیگر از احساساتی که باید از آن اجتناب کرد طمع است. طمع مخصوصا زمانی رخ می‌دهد که یک ارز دیجیتال عملکرد خوبی داشته و باعث می‌شود به امید کسب سود بیشتر به موقع از معامله آن خارج نشوید. به یاد داشته باشید اگر به دنبال کسب سود و درآمد هستید، شیفته یک ارز خاص نباشید و به موقع با حد سود مناسب از معاملات خود خارج شوید.

یکی از مهم‌ترین مواردی که باید به خاطر بسپارید این است که باید از بخش بیشتر سرمایه خود را درگیر معامله نکنید. درگیر کردن تمام سرمایه در یک معامله یا سرمایه‌گذاری پر نوسان مانند ارزهای دیجیتال، منجر به تصمیماتی می‌شود که ترس و طمع بر آن حاکم است.

• فومو چیست؟

فومو به معنای ترس از دست دادن است. در بازار ارز دیجیتال معمولا وقتی معامله گران با اطلاعات تایید نشده، تنها بخاطر حس از دست ندادن سود، وارد یک معامله می‌شوند، اصطلاحا گفته می‌شود که دچار فومو شده‌اند.

فومو در بازار ارز دیجیتال یک موضوع مهم است. بنابراین پیشنهاد می‌کنیم با مطالعه مقاله فومو FOMO در بازار ارز دیجیتال به خوبی از این موضوع آگاه شوید.

• احساسات در بازار صعودی یا گاوی

منظور از بازار صعودی یا گاوی، بازاری است که قیمت ارزهای دیجیتال در آن به صورت مداوم افزایش می‌یابند. در بازار صعودی حدود ۹۰٪ معامله گران خوش بین هستند و احساس می‌کنند بازار به همین منوال به افزایش قیمت‌های خود ادامه خواهد داد.

در بازارهای صعودی بیشتر افراد خریدار هستند چرا که اعتماد به نفس آن‌ها نیز افزایش یافته است. همچنین اکثر این افراد دچار طمع می‌شوند و هیچ سقف سودی برای معاملات خود در نظر نمی‌گیرند. معمولا درصد زیادی از فومو شدن تریدرها در بازار صعودی ایجاد می‌شود که این فومو شدن نیز در نهایت به طمع شدید می‌رسد.

نمونه بارز آن افرادی بودند که زمانی که بیت کوین به ۶۴ هزار دلار رسید، دچار طمع شدید شده بودند و فکر می‌کردند بیت کوین به صورت مداوم به افزایش قیمت ادامه می‌دهد و به اعداد بالا می‌رسد. اما همانطور که دیدیم روند بازار معکوس شد و افرادی که دچار فومو و طمع شده بودند بیش از ۸۰٪ سرمایه خود را از دست دادند.

• احساسات در بازار نزولی یا خرسی

منظور از بازار نزولی یا خرسی، بازاری است که قیمت ارزهای دیجیتال در آن به صورت مداوم کاهش می‌یابند. برعکس بازار صعودی، در بازار خرسی اکثر افراد نا امید و دلسرد هستند و احساس می‌کنند کاهش قیمت‌ها هیچ وقت به پایان نمی‌رسد.

آن‌ها موجی از خشم و عصبانیت را حس می‌کنند و در نهایت به هنگام ترس شدید، از بازار خارج می‌شوند. در صورتی که با دارا بودن دانش فنی و دید درست از چرخه بازار، به راحتی می‌توانند بهترین نقطه برای سرمایه‌گذاری را در همان بحبوحه بازار نزولی پیدا کنند.

اصول روانشناسی ترید ارز دیجیتال

روانشناسی ترید ارز دیجیتال نکته مهمی است که برای موفقیت در این بازار مالی باید اصول آن را به خوبی بشناسید. با در نظر گرفتن این ۵ اصل ساده اما بسیار مهم، نحوه معامله‌گری شما به شدت تغییر خواهد کرد. با پیروی از این اصول، ممکن است در بین ۲۰ درصد معامله‌گران موفق قرار بگیرید!

این پنج اصل عبارتند از:

1. از معاملات احساسی خودداری کنید. حدود ۹۹ درصد از معاملات معامله گران بی‌تجربه، احساساتی هستند.

معامله در بازار زمانی که احساساتی هستید، بسیار خطرناک است. این احساسات می‌تواند ترس، طمع، شادی، اعتماد به نفس کاذب، شک، هیجان و… باشد. به عنوان مثال، فرض کنید که قبلاً سود کرده‌اید و از یک معامله خارج شده‌اید. سود شما آنقدر زیاد بود که تصورش را هم نمی‌کردید و در مرحله بعد ممکن است بخواهید دوباره وارد معامله شوید.

در این لحظه احساس غالب در مغز شما غرور و هیجان است و این ایده به ذهنتان می‌رسد که می‌توانید آن را انجام دهید پس تمام شده و مراحل موفقیت را طی کرده‌اید. در این زمان، تصمیم می‌گیرید که سود خود را دوباره وارد پلتفرم معاملاتی کرده تا کمی بیشتر به خود افتخار کنید.

شما به طور تصادفی نموداری را باز کرده و موقعیت خوبی را مقابل خود می‌بینید. دچار این توهم شده‌اید که می‌توانید هر موقعیتی را در بازار معامله کنید و موفق شده‌اید و تمام مهارت‌های لازم را یاد گرفته‌اید! در  این حالت بدون بررسی چک لیست معاملاتی خود معامله می‌کنید. نتیجه این نوع معامله هر چه باشد، در درازمدت ۱۰۰٪ شکست خواهد خورد و باعث ناامیدی و نابودی تمام سودهایی می‌شود که به دست آورده‌اید.

راه حل چیست؟

• قبل از معامله، حتماً احساسات خود را بررسی کنید و مطمئن شوید که بر اساس احساسات وارد معامله‌ای نمی‌شوید.
• فقط زمانی در بازار معامله کنید که احساسات شما خنثی باشد، این به شما کمک می‌کند بدون سوگیری‌های شناختی، تصمیم درستی بگیرید.

وقتی احساسات شما خنثی هستند چگونه رفتار می‌کنید؟

• نتیجه معامله برای شما اصلا مهم نیست و دقیقاً مطابق برنامه معاملاتی خود بر روی ورود به بازار تمرکز می‌کنید.
• صرف نظر از سود و زیان، نه غمگین خواهید بود و نه خوشحال.
• شما به هیچ وجه نظرات دیگران را در نظر نمی‌گیرید و فقط کاری را انجام می‌دهید که می‌دانید یا معتقدید درست است.
• شما همیشه بر تقویت مهارت‌های خود، رفع نقاط ضعف و افزایش نقاط قوت خود تمرکز می‌کنید.
• زمانی که معامله شما با ضرر باشد، خیلی راحت و بدون استرس از پس آن بر می‌آیید و با کمترین ضرر از بازار خارج می‌شوید.
• شما با دقت تمام نتایج و چیزهایی را که از معاملات خود یاد می‌گیرید ثبت می‌کنید و مرتباً سوابق خود را بررسی می‌کنید.
• ذهن شما قبل و بعد از معامله کاملاً آرام است و فقط روی چیزهای درست تمرکز می‌کند.

2. سعی نکنید معاملات زیادی انجام دهید. انجام معامله بیش از حد می‌تواند برای شما بسیار گران تمام شود.

یکی از مهم‌ترین موضوعات در روانشناسی ترید، اعتقاد به بی‌نهایت بودن همه چیز است. فردی را در نظر بگیرید که به اشتباه فکر می‌کند اگر در حال حاضر از بازار استفاده نکند یا از موقعیت خاصی استفاده نکند، هرگز نمی‌تواند به اهداف و آرزوها برسد. فکر می‌کنید این فرد به این نگرش اشتباه چه واکنشی نشان خواهد داد؟

این فرد دائماً به دنبال فرصت‌ها است و همیشه بر استفاده از هر موقعیتی به هر شکل ممکن تمرکز می‌کند. این بلافاصله فرد را وارد معامله احساسی می‌کند. برای حل این مشکل، فقط نگرش خود را تغییر دهید.

موقعیت‌های معامله را مانند اتوبوس‌های شهری در نظر بگیرید. به این ترتیب اگر دیر رسیدید و اتوبوس خود را از دست دادید، آیا تمام وجود خود را پر از احساسات منفی و احساس ترس و طمع می‌کنید یا مدتی منتظر می‌مانید تا اتوبوس بعدی برسد؟

مشاهده آموزش کامل مدیریت سرمایه در بازار ارز دیجیتال 

3. استراتژی معاملاتی خود را بهینه کنید. عدم انجام این کار ممکن است منجر به گردابی از استراتژی‌های نادرست شود.

۹۰ درصد افرادی که در حال حاضر در بازار ضرر می‌کنند، استراتژی معاملاتی قدیمی دارند که نتیجه آن‌ها چیزی جز ضرر نیست. این افراد ابتدا باید استراتژی معاملاتی مناسب را انتخاب کنند.

چگونه متوجه می‌شوید که استراتژی معاملاتی شما قدیمی است یا نه؟

خیلی ساده، اگر هنوز تنها با اندیکاتورها معامله می‌کنید، استراتژی معاملاتی شما ۱۰۰٪ منسوخ شده است و هرگز نمی‌توانید با آن به رویاهای مالی خود در بازار برسید. اندیکاتورها در واقع اساس انواع مختلف روش‌های تحلیل تکنیکال هستند که خود بر مبنای ریاضیات و داده‌های قیمتی هستند.

Elliot، Gann، Ichimoku، الگوهای هارمونیک، الگوهای Candle Stick، Andrew’s Pitchfork، Price Action و موارد دیگر، همه در دسته تحلیل تکنیکال قرار می‌گیرند.

این روش‌ها توسط کشورهای پیشرفته در کشورهای به اصطلاح جهان سوم رواج یافته و سود اصلی آن نصیب دلالان می‌شود.

حقیقت این است که در بازارهای مالی، درصد بسیار کمی از سود کارگزاران از کارمزد معاملاتی شما و درصد زیادی از آن (بیش از ۹۵٪) درآمد یک کارگزار از زیان شما در بازار است.

راه حل چیست؟

شما باید به دنبال روش‌هایی برای درک رفتار بازارسازان باشید و یک سبک معاملاتی کامل را انتخاب کنید. پس از کسب دانش کافی، شروع به بک تست از استراتژی خود کنید و تا زمانی که سودمندی آن به شما ثابت نشده است، در محیط دمو فعالیت کنید.

4. هرگز برای انتقام به بازار «حمله» نکنید. معامله انتقام جویانه در اکثر مواقع با شکست رو به رو خواهد شد.

معامله انتقام جویانه بلافاصله پس از باخت اتفاق می‌افتد. در روانشناسی معاملاتی، به آن معامله بیش از حد نیز می‌گویند.

این نوع رفتار زمانی رخ می‌دهد که احساس غالب شما ترس، ناامیدی و تمایل به انتقام باشد. ترس از اینکه پول از دست داده‌اید و چاره‌ای جز پس گرفتن آن از بازار نیست. ناامیدی از نتایج بدی که گرفته‌اید و اکنون می‌خواهید با کسب سود از شر این احساس خلاص شوید و انتقام از بازار چون فکر می‌کنید مقصر اصلی بازار است و به هر حال باید پولتان را پس بگیرید.

راه حل چیست؟

معامله انتقام جویانه تنها زمانی اتفاق می‌افتد که شما نتوانسته باشید به خوبی از بازار خارج شوید. شما باید از اشتباهات خود درس بگیرد و در صدد اصلاح آن‌ها برآیید. بنابراین سعی کنید آنچه از معاملات متضرر شده آموخته‌اید را یادداشت کنید و متعهد شوید که هرگز اشتباه خود را در معامله بعدی تکرار نکنید.

5. هرگز حریص نباشید و طمع نکنید. حرص و طمع دامی است که وقتی موفق می‌شوید سر راهتان قرار می‌گیرد.

این یکی از مهم‌ترین اصول روانشناسی معاملات است، زیرا تقریباً ۹۹ درصد از معامله گران حاضر در بازار حداقل یک بار طعم طمع و نتیجه تلخ آن را چشیده‌اند.

حرص و طمع تمام سودهای شما را از بین می‌برد و آن‌ها را به ضررهای بزرگ تبدیل می‌کند.

طمع در معاملات به این معنی است که معامله را نبندید زیرا تصمیم گرفتید ۳۰۰ دلار سود کنید اما اکنون ۲۹۹ دلار سود کرده‌اید. این تصمیم منجر به تحمل استرس بسیار زیاد و خطرناک یا از دست دادن کل سودی می‌شود که به دست آورده‌اید.

برای کنترل حرص و طمع فقط واقع بین باشید. این احساس به وضوح در ذهن شکل می‌گیرد و به راحتی می‌توانید آن را لمس کنید. هر وقت به سراغتان آمد از آن دوری کنید و تحت هیچ شرایطی بر اساس آن تصمیم نگیرید.

» پیشنهاد مطالعه: رایج‌ترین اشتباهات تریدرها در بازار ارزهای دیجیتال

سخن آخر

فراموش نکنید ۲۰٪ استراتژی معاملاتی و ۸۰٪ روانشناسی معاملاتی بر موفقیت شما در معامله گری تأثیر می‌گذارد. اگر می‌خواهید به تمام اهداف مالی خود برسید و درآمد مستمری را تجربه کنید، باید همین الان دو کار را انجام دهید:

1. استراتژی معاملاتی مناسب را انتخاب کنید.

2. به روانشناسی معاملاتی که به شما آموزش داده‌ایم دقت کنید و ۵ اصل طلایی را از این مقاله به خاطر بسپارید. آن‌ها به شما کمک می‌کنند تا از بسیاری از اشتباهات جلوگیری کنید.