بهترین هوش مصنوعی برای برنامه نویسی (تجربه کارشناسان)

ابزارهای هوش مصنوعی، جایگزین برنامه‌نویس‌ها و توسعه‌دهندگان نمی‌شوند؛ بلکه قابلیت‌ها و کارایی آن‌ها را به‌طرز قابل‌توجهی ارتقا می‌دهند! در‌حال‌حاضر، ابزارهای مبتنی‌بر هوش مصنوعی زیادی وجود دارند و آن‌قدر پیشرفته هستند که وظایف مهمی مثل آنالیز، تست و دیباگ کدنویسی را انجام دهند. از نگاه برنامه نویسان، ابزارهایی مثل Claude، cursor، chatgpt، Grok، Qwen، Copilet، Antigravity بیشترین رتبه را برای انجام تسک‌هایی مثل اسکن و توسعه کد، مستندسازی، تست خطا و دیباگ، سرعت پاسخ‌دهی، عدم محدودیت و… در سال 2026 داشته‌اند! در این مطلب از مجله ایرانیکارت، 13 مورد از بهترین هوش مصنوعی برای برنامه‌نویسی از نظر کارشناسان به همراه تجربه استفاده از آن‌ها، گردآوری شده است.

بهترین ابزارهای هوش مصنوعی برای برنامه نویسی

بیش از ده‌ها مدل هوش مصنوعی برای کدنویسی، برنامه‌نویسی و توسعه نرم‌افزارها طراحی شده‌اند؛ اما از همه آن‌ها نمی‌توان یک خروجی تمیز، حرفه‌ای و درجه یک را انتظار داشت. در ادامه بعصی از بهترین گزینه‌ها برای برنامه نویسی با هوش مصنوعی را آورده‌ایم که امتحان‌شان را پس داده‌اند:

این ابزارها، از تکمیل خودکار کد تا تحلیل و تولید ساختارهای پیشرفته، امکاناتی را دارند که فرایند توسعه نرم‌افزار را متحول می‌کنند؛ اگرچه، این ابزارها در بین هوش مصنوعی‌های مخصوص کدنویسی در دنیا، امتیاز بالایی دارند، در ادامه به معرفی بهترین هوش مصنوعی برای کد نویسی از نظر برنامه نویسان می‌پردازیم.

1. چت جی‌پی‌تی – ChatGPT

نسخه اولیه ChatGPT، یعنی مدل GPT-3 به‌عنوان اولین پیشگام هوش مصنوعی برای کدنویسی شناخته می‌شد؛ این نسخه، برای اولین‌بار نشان داد که هوش مصنوعی فقط با دریافت یک دستور متنی ساده، کدنویسی می‌کند. حالا با انتشار نسخه GPT-5 و بهبود بخش پلاگین ChatGPT، وظایفی مثل دیباگ، ریفکتورینگ و کار با کدبیس‌های بزرگ هم انجام می‌شوند. مثلاً یکی از قابلیت‌های نسخه Plus چت جی‌پی‌تی برای کدنویسی، Codex agent است؛ این قابلیت کاربردی، مثل یک هم‌تیمی عمل می‌کند و وظایف پیچیده کدنویسی را خودکار انجام می‌دهد.

چت‌جی‌پی‌تی در حالت پیش‌فرض، رایگان در دسترس است؛ اما برنامه‌نویس‌های حرفه‌ای با پرداخت اشتراک ماهانه و خرید اکانت ChatGPT، به نسخه‌های پیشرفته مثل ChatGPT Plus یا Pro دسترسی پیدا می‌کنند. در نظر داشته باشید که گاهی خروجی‌های این ابزار هوشی مصنوعی در مواجهه با مسائل پیچیده، کاملاً دقیق نیست؛ همچنین، نسخه رایگان آن درک عمیقی از فضای برنامه‌نویسی ندارد و مستقیم به محیط‌های توسعه یکپارچه مثل برنامه نرم‌افزاری IDE وصل نمی‌شود.

2. کرسر – Cursor

کرسر، یک ادیتور کدنویسی مبتنی‌بر هوش مصنوعی محسوب می‌شود که بر پایه VS Code و مدل‌های زبانی بزرگ (LLM) ساخته شده است؛ قابلیت VS Code یا Visual Studio Code، یک ادیتور رایگان و بسیار محبوب است که تحت‌‎نظارت شرکت مایکروسافت کار می‌کند. کرسر برای وظایفی مثل توسعه کد، بازنویسی یا ریفکتورینگ، دیباگ و مستندسازی طراحی شده است؛ بنابراین، برخلاف سایر ابزارهای جدید AI مثل Amazon CodeWhisperer می‌توان از آن به‌عنوان یک ابزار واقعی و تخصصی برای کدنویسی استفاده کرد.

از مهم‌ترین قابلیت‌های Cursor باید به ویرایش مستقیم کد با دستورات زبانی و مدیریت یکپارچه کدبیس اشاره کرد. این ابزار، حالت‌های مختلفی برای تعامل با هوش مصنوعی دارد؛ ازجمله چت یا گفت‌وگوی مستقیم، محیط Composer برای تولید کدهای پیچیده و حالت Agent Mode برای حل خودکار مسائل کدنویسی. همچنین، از امکانات خاصی مثل تولید Terminal commands، تست خودکار (Automated test generation)، نوشتن مستندات و بازنویسی چندفایلی هم برخوردار شده است. در آخرین آپدیت Cursor، این ابزار از سایر مدل‌های هوش مصنوعی مثل GPT-4 و Claude 3.5 Sonnet هم پشتیبانی می‌کند.

3. تب ناین – Tabnine

اگر به دنبال یک ابزار هوش مصنوعی برای طراحی سایت و برنامه نویسی حرفه‌ای هستید که تجربه‌ای سریع و شخصی‌سازی‌شده از کدنویسی ارائه دهد، Tabnine یکی از گزینه‌های شاخص در این زمینه است. این ابزار با تحلیل سبک کدنویسی کاربر، پیشنهادهای هوشمندانه‌ای برای تکمیل کد فراهم می‌کند و در بسیاری از زبان‌های برنامه نویسی پرکاربرد عملکردی دقیق و سریع دارد.

برتری اصلی Tabnine در امکان اجرای لوکال مدل و حفظ کامل داده‌ها در محیط کاربر است؛ قابلیتی که آن را به گزینه‌ای محبوب در میان شرکت‌هایی با استانداردهای امنیتی بالا تبدیل کرده است؛ همچنین تیم‌ها می‌توانند مدل‌های سفارشی‌سازی شده‌ خود را برای افزایش دقت پیشنهادها توسعه دهند؛ البته دسترسی به امکانات پیشرفته این ابزار نیازمند خرید اکانت Tabnine است که امکان استفاده حداکثری از قابلیت‌های حرفه‌ای و ویژه این پلتفرم را در اختیار برنامه‌نویسان قرار می‌دهد.

از دیگر مزایای Tabnine، سازگاری آن با محیط‌های توسعه‌ مختلف مانند IntelliJ ،VS Code ،Sublime و چندین ادیتور دیگر است. این ابزار نه‌تنها فرآیند نوشتن کد را سریع‌تر می‌کند، بلکه با کاهش نیاز به جست‌وجو یا نوشتن دستی کدهای تکراری، تمرکز برنامه‌نویس را افزایش می‌دهد.

4. گیت‌هاب کوپایلت – GitHub Copilot

GitHub Copilot یک دستیار هوشمند برنامه نویسی با هوش مصنوعی است که با استفاده از مدل‌های زبانی پیشرفته، قادر است کد مورد نیاز را به‌صورت لحظه‌ای و براساس متن ورودی توسعه‌دهنده پیشنهاد دهد. این ابزار با درک زمینه‌ کدنویسی، خطوط بعدی کد را پیش‌بینی می‌کند، توابع کامل می‌نویسد و حتی می‌تواند ساختارهای پیچیده را از روی توضیحات ساده‌ متنی تولید کند.

Copilot به‌ویژه برای برنامه‌نویسانی که با زبان‌هایی مانند Python ،JavaScript TypeScript ،Ruby و چند زبان پرکاربرد دیگر کار می‌کنند، عملکرد بسیار مؤثری دارد. قابلیت یکپارچه شدن با محیط‌هایی مانند Visual Studio Code این امکان را فراهم می‌کند که بدون خروج از محیط توسعه، کدها را سریع‌تر بنویسید و وظایف تکراری را به ابزار بسپارید.

این ابزار به‌طور خاص در افزایش سرعت کدنویسی، بهبود کیفیت کد و کاهش خستگی ذهنی نقش مؤثری دارد. اکانت GitHub Copilot نه‌تنها در پروژه‌های شخصی، بلکه در تیم‌های توسعه نرم‌افزار نیز به‌عنوان مکملی مؤثر برای بهینه‌سازی فرآیند کدنویسی استفاده می‌شود. 

5. کُدیوم – Codeium

Codeium با هدف افزایش بازدهی برنامه‌نویسان و ساده‌سازی فرآیند کدنویسی طراحی شده است. این ابزار باتکیه‌بر مدل‌های قدرتمند زبانی، پیشنهادهایی سریع و دقیق برای تکمیل خودکار کد ارائه می‌دهد و طیف گسترده‌ای از زبان‌ها و فریم‌ورک‌ها را پشتیبانی می‌کند.

یکی از ویژگی‌های برجسته‌ Codeium رایگان بودن آن برای استفاده شخصی و تیمی است؛ مزیتی که آن را به گزینه‌ای دسترس‌پذیر برای برنامه‌نویسان مستقل و کسب‌وکارهای کوچک تبدیل کرده است. این ابزار با بیش از ۷۰ زبان برنامه نویسی سازگار است و در محیط‌هایی مانند VS Code ،JetBrains ،Jupyter و Vim به‌خوبی عمل می‌کند.

همچنین Codeium باتوجه‌به نیاز برنامه‌نویسان حرفه‌ای، امکاناتی مانند جست‌وجوی بلادرنگ در میان مخزن پروژه و تولید کد از روی توضیحات متنی را نیز فراهم کرده است. عملکرد سریع، پشتیبانی گسترده و عدم نیاز به پرداخت، باعث شده این ابزار در مدت‌زمان کوتاهی جایگاه ویژه‌ای در میان ابزارهای AI کدنویسی به‌دست آورد.

6. آمازون کد ویسپِرِر – Amazon CodeWhisperer

Amazon CodeWhisperer پاسخی است از سوی آمازون به نیاز توسعه‌دهندگانی که به‌دنبال یک ابزار هوش مصنوعی برای برنامه نویسی دقیق، قدرتمند و سازگار با اکوسیستم AWS هستند. این ابزار با تولید آنی کد از روی توصیف‌های متنی و پیشنهادهای هوشمند، به‌طور ویژه برای توسعه در فضای ابری طراحی شده است.

CodeWhisperer از زبان‌های پرکاربردی مانند Python ،Java ،JavaScript و چند زبان دیگر پشتیبانی می‌کند و به‌ویژه در یکپارچگی با AWS Lambda ،S3  و سایر سرویس‌های آمازون عملکرد چشم‌گیری دارد. این قابلیت باعث می‌شود که برنامه‌نویسان بتوانند بدون ترک محیط کاری خود، قطعه‌ کدهای بهینه‌سازی‌شده و کاربردی دریافت کنند.

نکته‌ قابل‌توجه دیگر، امکان استفاده‌ رایگان برای برنامه‌نویسان مستقل است؛ درحالی‌که تیم‌ها و سازمان‌ها می‌توانند از نسخه حرفه‌ای با قابلیت‌های پیشرفته‌تر بهره‌مند شوند. با پشتیبانی از IDEهایی مانند VS Code ،IntelliJ و AWS Cloud9، این ابزار تجربه‌ای روان و یکپارچه در توسعه‌ی نرم‌افزار فراهم می‌کند.

7. سورس‌گراف کُدی – Sourcegraph Cody

Sourcegraph Cody ابزاری پیشرفته برای جست‌وجو، تحلیل و تکمیل کد در پروژه‌های بزرگ است که با هدف پشتیبانی از تیم‌های توسعه‌ نرم‌افزار در مقیاس بالا طراحی شده‌ است. Cody با درک عمیق از ساختار پروژه‌های پیچیده، می‌تواند پیشنهادهای دقیق، مستند و مرتبط با کدهای موجود ارائه دهد. 

یکی از قابلیت‌های کلیدی Cody به‌عنوان یک ابزار طراحی سایت با هوش مصنوعی، امکان درک زمینه‌ای از کل پایگاه کد است؛ یعنی ابزار می‌تواند از طریق ادغام با  Sourcegraph، کل ریپازیتوری را تحلیل کرده و پاسخ‌هایی دقیق و مبتنی‌بر زمینه کد ارائه دهد. این ویژگی به‌ویژه در پروژه‌های سازمانی که با هزاران فایل و وابستگی سروکار دارند، مزیتی بزرگ محسوب می‌شود.

Cody از مدل‌های LLM پیشرفته برای پاسخ‌گویی به سؤالات، تکمیل خودکار توابع، نوشتن تست‌ها و حتی تولید مستندات فنی بهره می‌گیرد؛ همچنین به‌خوبی با محیط‌های توسعه‌ای محبوب مانند VS Code سازگار است و تجربه‌ای حرفه‌ای و سازمان‌محور را برای برنامه‌نویسان فراهم می‌کند.

8. ریپلیت گوست‌رایتر – Replit Ghostwriter

Replit Ghostwriter یک ابزار کدنویسی مبتنی‌بر هوش مصنوعی است که مستقیماً در محیط توسعه‌ ابری Replit ادغام شده و تجربه‌ای روان، سریع و قابل‌دسترس را برای برنامه‌نویسان فراهم می‌کند. این ابزار به‌گونه‌ای طراحی شده که حتی برای مبتدی‌ها نیز قابل‌استفاده باشد، درعین‌حال قابلیت‌هایی دارد که برای برنامه‌نویسان حرفه‌ای هم بهترین انتخاب باشد.

Ghostwriter قادر است در حین کدنویسی، پیشنهادهایی هوشمندانه و بلادرنگ ارائه دهد، خطاهای کد را شناسایی و اصلاح کند و حتی به سؤالات فنی در قالب زبان گفتگومحور پاسخ دهد. نکته‌ مهم درمورد این ابزار، تمرکز آن بر سادگی و سرعت است؛ به‌طوری‌که کاربران نیازی به نصب یا پیکربندی جداگانه ندارند و می‌توانند مستقیماً در پلتفرم Replit از آن استفاده کنند.

علاوه‌بر تکمیل خودکار کد، Ghostwriter قابلیت تولید کد از توضیح متنی، نوشتن تست، دیباگ و حتی آموزش مفاهیم برنامه نویسی را دارد. همین ویژگی‌ها آن را به ابزاری همه‌کاره برای کسانی تبدیل کرده که می‌خواهند به‌سرعت ایده‌های خود را به پروژه‌های واقعی تبدیل کنند.

9. اوپن اِی‌آی کدکس – OpenAI Codex

OpenAI Codex یکی از پیشرفته‌ترین مدل‌های برنامه نویسی با هوش مصنوعی در زمینه‌ درک و تولید کد است که بر پایه‌ معماری ChatGPT توسعه‌یافته و توانایی تبدیل زبان گفتگومحور به کد را با دقت بالا دارد. این ابزار به‌طور خاص برای پشتیبانی از زبان‌های برنامه‌نویسی مختلف طراحی شده و می‌تواند هم به‌عنوان یک دستیار کدنویسی و هم به‌عنوان یک منبع یادگیری عمل کند.

Codex درک عمیقی از ساختار دستورات برنامه‌نویسی و منطق پشت کد دارد؛ بنابراین وقتی برنامه‌نویس در قالب زبان محاوره‌ای چیزی می‌نویسد، Codex می‌تواند به‌سرعت آن را به کد واقعی تبدیل کند. این ویژگی، فرایند توسعه را ساده‌تر و سریع‌تر می‌کند، به‌ویژه برای افرادی که در حال یادگیری یا پیاده‌سازی پروژه‌های پیچیده هستند.

از تولید خودکار توابع و اسکریپت‌ها گرفته تا پیشنهادهای دقیق، تحلیل کد و تولید مستندات، Codex طیف وسیعی از وظایف را پوشش می‌دهد؛ این ابزار همچنین زیربنای اصلی GitHub Copilot است و از همین‌رو توانایی‌های آن در محیط‌های واقعی توسعه کاملاً اثبات‌شده است.

10. اَسک‌کُدی – AskCodi

AskCodi یکی دیگر از دستیارهای برنامه نویسی با هوش مصنوعی است که با هدف ساده‌سازی کدنویسی و کاهش زمان صرف‌شده برای وظایف تکراری توسعه داده شده است. این ابزار از مدل‌های زبانی قدرتمند استفاده می‌کند تا بتواند درخواست‌های زبان طبیعی را به کد تبدیل کند، در نوشتن تست‌ها کمک کند و پیشنهادهای کاربردی برای رفع خطاها ارائه دهد.

ویژگی قابل‌توجه AskCodi، تمرکز آن بر افزایش بهره‌وری توسعه‌دهندگان در حوزه‌های مختلف ازجمله بک‌اند، فرانت‌اند، توسعه API و نوشتن مستندات است. رابط کاربری AskCodi به‌گونه‌ای طراحی شده که تجربه‌ای روان و کاربرپسند ارائه دهد و امکان ادغام در ویرایشگرهای محبوب مانند VS Code را هم دارد. 

با استفاده از AskCodi، برنامه‌نویس می‌تواند تنها با یک توضیح ساده، کد موردنظرش را به زبان‌های مختلف دریافت کند، بدون اینکه نیاز به جست‌وجوی وقت‌گیر یا نوشتن از ابتدا داشته باشد؛ این ابزار همچنین در تولید تست‌های یونیت و تحلیل کد نیز توانایی‌های مفیدی ارائه می‌دهد.

11. کد جی‌ایکس – CodeGeeX

CodeGeeX یک مدل هوش مصنوعی مولد کد متن‌باز و چندزبانه است که با بیش‌از صد میلیارد پارامتر آموزش‌دیده و به‌طور خاص برای پشتیبانی از زبان‌های برنامه نویسی متنوع طراحی شده است. این ابزار با هدف ارائه پیشنهادهای دقیق، تکمیل خودکار کد و ترجمه بین زبان‌های برنامه نویسی توسعه‌یافته و عملکردی بسیار قابل‌اتکا دارد.

CodeGeeX با پشتیبانی از بیش‌از ۲۰ زبان برنامه نویسی، ازجمله Python ،Java ،C++ ،JavaScript و حتی زبان‌های کم‌تر رایج، به یکی از انتخاب‌های جذاب برای توسعه‌دهندگان بین‌المللی تبدیل شده است؛ همچنین قابلیت نصب به‌عنوان افزونه در محیط‌هایی مثل VS Code باعث می‌شود تا تجربه کار با آن، ساده و یکپارچه باشد.

این ابزار نه‌تنها در تکمیل کدهای جزئی و توابع پیچیده عملکرد خوبی دارد، بلکه توانایی قابل‌توجهی در درک ساختار کلی پروژه و تولید کدهای معنادار را نیز دارد. CodeGeeX گزینه‌ای ایده‌آل برای کسانی است که به‌دنبال یک ابزار هوش مصنوعی برای برنامه نویسی دقیق، سریع و چندمنظوره هستند.

12. سونارلینت/ سونارکیوب – SonarLint / SonarQube

SonarLint و SonarQube دو ابزار قدرتمند و مکمل برای تضمین کیفیت کد و امنیت نرم‌افزار هستند که توسط SonarSource توسعه یافته‌اند. SonarLint به‌عنوان افزونه‌ای سبک در محیط‌های توسعه (IDE) نصب می‌شود و به‌صورت لحظه‌ای خطاهای برنامه نویسی، آسیب‌پذیری‌های امنیتی و ایرادات مربوط به استانداردهای کدنویسی را شناسایی و پیشنهاد اصلاح ارائه می‌دهد.

از سوی دیگر، SonarQube یک پلتفرم کامل آنالیز استاتیک کد است که در مراحل مختلف توسعه نرم‌افزار، به‌ویژه در فرآیندهای CI/CD، کیفیت کد را بررسی می‌کند، شاخص‌های امنیتی را تحلیل می‌کند و گزارشی جامع از سلامت پروژه ارائه می‌دهد.

ترکیب این دو ابزار به تیم‌های توسعه کمک می‌کند تا در کنار نوشتن کد تمیز و ایمن، از بروز خطاهای پرهزینه در مراحل بعدی جلوگیری کنند.

13. کُدیگا – Codiga

Codiga یک دستیار هوشمند کدنویسی است که با هدف بهبود کیفیت کد و افزایش سرعت توسعه طراحی شده است. این ابزار از طریق قابلیت‌هایی مانند تشخیص خطاها، بررسی امنیت کد، پیشنهاد بهینه‌سازی‌ها و تولید Snippet، فرایند برنامه نویسی را ساده‌تر و ایمن‌تر می‌کند.

Codiga از استانداردهای امنیتی و کدنویسی پیروی می‌کند و با پشتیبانی از زبان‌های مختلف مثل Python ،Java ،JavaScript ،TypeScript و SQL، کاربرد گسترده‌ای برای تیم‌های توسعه نرم‌افزار دارد. این ابزار به توسعه‌دهندگان کمک می‌کند تا خطاهای رایج را پیش از اجرای کد شناسایی کنند و پیشنهادات بهینه‌سازی دریافت کنند.

Codiga با ادغام در محیط‌های توسعه محبوب مانند VS Code ،JetBrains IDE و GitHub، تجربه کاربری ساده و سریع را فراهم می‌کند؛ همچنین قابلیت تعریف Snippetهای سفارشی را دارد که باعث افزایش سرعت کدنویسی و اشتراک‌گذاری الگوهای کدنویسی در تیم می‌شود.

بهترین هوش مصنوعی برای کدنویسی از نظر برنامه نویسان

در جدول زیر، تجربه واقعی برنامه نویسان و دولوپر زبان‌های مختلف در مورد ابزارهای هوش مصنوعی و کاربرد آن‌ها برای کدنویسی آورده شده است. از نگاه برنامه‌نویسان، هیچ‌کدام از ابزار هوش مصنوعی کاملاً بی‌نقص نیستند و از طرفی، هرکدام مزایای خودشان را دارند. درمجموع، ترکیب این ابزارها با تخصص و تجربه انسانی، بیشترین بهره‌وری و کم‌ترین ریسک را در پروژه‌های کدنویسی دارد.

در جدول زیر، به‌سراغ بررسی مزایا و معایب چند ابزار هوش مصنوعی کاربردی رفته‌ایم که از طرف برنامه‌نویسان مفید و کاربردی بوده‌اند:

دیدگاه شما درمورد بهترین ابزار هوش مصنوعی برنامه نویسی

در این مطلب، نگاهی دقیق و کاربردی به مجموعه‌ای از قدرتمندترین ابزارهای برنامه نویسی با هوش مصنوعی انداختیم که می‌توانند به‌عنوان دستیارهای برنامه‌نویسی، بهره‌وری شما را چندبرابر کنند. از ابزارهای شناخته‌شده مانند GitHub Copilot و ChatGPT گرفته تا گزینه‌های حرفه‌ای‌تری مثل Sourcegraph Cody ،CodeGeeX  و  Replit Ghostwriter، هرکدام با ویژگی‌های خاص خود می‌توانند در بخش‌های مختلف توسعه نرم‌افزار به شما کمک کنند؛ از نوشتن و تکمیل کد گرفته تا رفع خطا، ترجمه بین زبان‌ها و حتی تولید تست.

اگر شما هم تجربه‌ای از کار با این ابزارها دارید یا ابزاری را می‌شناسید که جای خالی آن را در این لیست احساس می‌کنید، خوشحال می‌شویم که در بخش نظرات با ما و دیگر خوانندگان به اشتراک بگذارید.