فارکس چیست؟ همه‌چیز درباره بزرگ‌ترین بازار مالی جهان
پوریا بیگلری
فارکس یک بازار مالی غیرمتمرکز با بیش‌از ۷/۵ هزار میلیارد دلار گردش سرمایه روزانه است. چند میلیون تریدر برای بازکردن انواع معامله روی جفت‌ارزهای مختلف فقط به اتصال اینترنت و یک بروکر فارکس نیاز دارند.
علی‌رغم سهولت دسترسی به بازار فارکس، کسب سود از آن اصلاً راحت نیست؛ در حقیقت، معامله‌گران در یک بستر پررمزوراز فعالیت دارند و هر لحظه، میلیون‌ها دلار سودوضرر را متحمل می‌شوند. در این مقاله، با این بازار مرموز بیشتر آشنا می‌شویم تا متوجه شویم سرمایه عظیم موجود در آن با چه سازوکارهایی به گردش درمی‌آید.
ابتدا نگاهی به ماهیت و تاریخچه فارکس می‌اندازیم؛ سپس نحوه کارکرد، مفهوم جفتارزها، انواع معاملات و بروکرهای فارکس را بررسی می‌کنیم و در پایان، مزایا و معایبش را نیز زیر ذره‌بین قرار می‌دهیم. اگر رویای کسب سود از فارکس را در سر دارید؛ مطالعه مقاله پیش‌رو یک گام محکم در ابتدای این مسیر خواهد بود.
فارکس چیست؟ بازار جهانی و غیرمتمرکز برای ترید جفتارزها
فارکس یا FX یا «بازار تبادل ارزهای خارجی» مخفف دو کلمه Foreign (خارجی) و Exchange (بازار مبادله) است. در این بازار خبری از ساختمان مرکزی یا محل گردهم‌آیی نیست؛ به‌همین‌دلیل غیرمتمرکز محسوب میشود. معامله‌کنندگان از طریق اینترنت و به‌واسطه یک بروکر فارکس مثل لایت فارکس به تجارت می‌پردازند.
اکثر معاملات به‌صورت OTC یا Over-the-Counter انجام می‌شوند؛ یعنی نهایی‌شدن قرارداد معامله نیازی به تایید یک صرافی رسمی یا نهاد مرکزی ندارد. خریدار و فروشنده در بستر ایجادشده توسط واسطه‌ها یا همان بروکر روی یک قیمت خاص به توافق می‌رسند و ارزهای مختلف را مستقیماً بین یکدیگر مبادله می‌کنند.
بانک‌های مرکزی یا خصوصی، کمپانی‌های تجاری، صندوق‌های سرمایه‌گذاری، مؤسسات مالی و افراد عادی، معامله‌گران یا به‌اصطلاح تریدرهای فارکس هستند. معاملات با قراردادهای متنوع روی جفت‌ارزهای مختلف انجام می‌شوند و به‌ازای هر معامله، اندکی کارمزد به هر بروکر تعلق می‌گیرد.
تاریخچه فارکس؛ تولد یک بازار نوین از دل بحران‌ها و توافق‌های جهانی
تبادل ارز توسط بانک‌های بین‌المللی از قرن‌های ۱۷ و ۱۸ میلادی، پایه‌های سیستم اجرایی امروزی در بروکرهای فارکس را بنیان نهاد. از چند قرن پیش، دولت‌ها ارزش پول ملی را به طلا گره زدند تا معیار ثابتی برای تبادلات جهانی ایجاد شود. وابستگی ارزها به طلا یک سیستم باثبات اما خشک و غیرمنعطف بود.
پس از جنگ جهانی اول و رکود بزرگِ ناشی از آن، سیستم سنتی فرو پاشید. در سال ۱۹۴۴ با انعقاد توافق‌نامه برِتون وودز بین قدرت‌های جهان، دلار آمریکا مبنای ارزهای دیگر شد؛ اما این سیستم جدید نیز به‌دنبال بحران‌های جنگ ویتنام از هم پاشید. فروپاشی دلار، زمینه‌ساز ایجاد یک سیستم برای تبدیل ارز با نرخ مستقل شد که در آن ارزش پول ملی را عرضه‌وتقاضا تعیین می‌کرد.
شکوفایی تجارت الکترونیک در دهه ۱۹۷۰ و اینترنت در دهه ۱۹۹۰، ظاهر امروزی فارکس را شکل داد. اندک‌اندک راه برای ورود نهادهای مستقل و غیردولتی باز شد. از ابتدای دهه ۲۰۰۰، معامله‌گران خرد و مردم عادی می‌توانستند با شارژ حساب بروکرها، سرمایه شخصی خود را وارد معاملات کنند تا در بازار جهانی مشارکت داشته باشند.
فارکس چگونه کار می‌کند؟ شبکهای از معامله‌گران مختلف در سراسر جهان
بازار فارکس از بسترهای مبادلاتی زیرمجموعه تشکیل شده است. شبکهای جهانی از کامپیوترها و بروکرهای فارکس این پلتفرم بزرگ را تشکیل می‌دهند. بازار از صبح دوشنبه در آسیا تا بسته‌شدن بورس نیویورک در انتهای روز جمعه باز است. هر ترید می‌تواند انتخاب کند که روی کدام ارزهای دلخواه به معامله بپردازد.
فارکس به دولت‌ها وابسته نیست؛ اما بانک‌های مرکزی نیز به فعالیت در آن اقدام می‌کنند. خروجی مبادلات بین‌بانکی، فاکتور مهمی در تغییر قیمت ارز (نرخ‌ها) است. به‌جز بانک‌ها، سایر فعالان بازار نیز به‌شرط سنگین‌شدن معاملات می‌توانند روی نرخ ارزهای مختلف تأثیر بگذارند.
پول (ارز) به شکل‌های مختلف بین فروشندگان و خریداران دست‌به‌دست میشود. واسطه‌ها مثل بروکر آلپاری با ارائه مزایا، امکانات و ابزارهای مختلف خریدوفروش، مبادلات را تسهیل و از کاربران‌شان پشتیبانی می‌کنند. در واقع هر تریدر فقط باید یک نرم‌افزار ساده نصب کند و با اتصال آن به بروکر، می‌تواند مشغول معامله شود.
جفت‌ارزهای فارکس؛ معاملات دقیقاً روی چه چیزهایی انجام می‌شوند؟
در بازار فارکس، ارزها به‌صورت جفتی معامله می‌شوند؛ هر جفت از دو نماد (اسم مخفف ارز) تشکیل شده است. دلار، یورو، ین ژاپن، پوند و یوآن چین به‌ترتیب محبوب‌ترین ارزها هستند. جفت‌ارزهایی مثل EUR/USD، USD/JPY، GBP/USD و USD/CAD با بیشترین حجم معامله به‌عنوان جفت‌ارزهای اصلی شناخته می‌شوند.
دلیل محبوبیت جفت‌ارزهای اصلی، نقش این پول‌های ملی در مبادلات جهانی و قدرت کشورها در مناسبات سیاسی است. برای مثال، روپیه هند (INR) طی سال‌های اخیر با افزایش ارزش روبه‌رو شده که این ناشی از رشد اقتصادی کشور هندوستان است.
نرخ هر جفت نشان می‌دهد که برای تهیه یک ارز خاص به چه میزان ارز دیگر نیاز است؛ برای مثال، در جفت ارز EUR/USD، ارز یورو با نماد EUR پایه است و دلار با نماد USD به‌عنوان ارز مظنه‌ای یا ارز متقابل شناخته میشود. اگر نرخ تبادل EUR/USD برابر با ۱/۲۰ باشد؛ یعنی هر ۱ یورو به‌ازای ۱/۲۰ دلار معامله میشود.
انواع بازار فارکس؛ امکان انجام معاملات مختلف در هر بروکر
فارکس فقط به خریدوفروش ساده جفت ارزها محدود نمی‌شود. معامله‌گران برای کسب سود، گزینه‌های مختلفی پیش‌رو دارند. هر فرد یا سازمان براساس اهداف، میزان سرمایه موجود، ریسک‌پذیری و سبک معاملاتی می‌تواند در هرکدام از انواع بازارهای زیر مشغول به معامله شود.
۱- بازار اسپات
معامله اسپات (Spot) یا نقدی به تبادل ارز بین خریدار و فروشنده با نرخ ثابت فعلی گفته میشود. بیشتر حجم ترید ارزها به این بازار تعلق دارد و قیمت در این بازار، وضعیت عرضه و تقاضای لحظه‌ای را منعکس می‌کند. معامله اسپات به‌دلیل سادگی می‌تواند یک نقطه شروع خوب برای علاقه‌مندان به فارکس باشد.
بازیگران اصلی این بخش را بانک‌های مرکزی، مؤسسات تجاری و سرمایه‌گذاری، بروکرها و معامله‌گران ریسک‌پذیر یا همان سفته‌بازها (Speculators) تشکیل می‌دهند. بیشترین حجم معاملات نیز توسط بانک‌ها و صندوق‌های سرمایه‌گذاری معتبر انجام میشود. آن‌ها ترید را نه‌فقط برای خودشان، بلکه برای مشتریان نیز انجام می‌دهند.
۲- بازار فوروارد
در معاملات فوروارد (Forward)، طرفین از قبل برای انجام معامله روی یک ارز با قیمت و حجم مشخص در آینده توافق می‌کنند. طرفین معامله فوروارد را کمپانی‌ها، افراد، دولت‌ها یا سازمان‌های دیگر تشکیل می‌دهند. ارزیابی طرف مقابل به‌منظور کسب اطمینان در انجام این نوع از معامله ضروری است.
هدف از فعالیت در بازار فوروارد، مدیریت ریسک از طریق کنترل نرخ تبادل برای تراکنش‌های آینده است. قراردادهای فوروارد براساس نیاز هرکدام از طرفین در مفادی مثل حجم و تاریخ انجام قابل تغییر هستند. امکان تغییر مفاد معامله فورارد، آن را به یک قرارداد با پتانسیل نقدینگی اندک تبدیل می‌کند.
۳- بازار فیوچرز
معاملات فیوچرز (Futures) یا آتی در بروکر فارکس در ظاهر شبیه به بازار فوروارد انجام می‌شوند؛ با این تفاوت که از صرافی‌های متمرکز استفاده می‌کنند تا ریسک طرف مقابل معامله تضمین شود. تضمین صرافی باعث میشود که معاملات فیوچرز همیشه نقدشوندگی بالایی داشته باشند.
معامله‌کنندگان فارکس باید همیشه مقداری سرمایه به‌عنوان وثیقه در حساب‌شان نگه دارند که با نام مارجین (Margin) شناخته می‌شوند. معاملات فیوچرز نسبت به فوروارد شفاف‌ترند؛ قیمت‌ها و حجم در دسترس همه هستند که باعث محبوبیت بیشتر این معامله به‌خصوص برای افراد عادی شده است.
۴- بازار آپشن
بازار آپشن (Options) یا اختیار معامله، به تریدرها حق یا اختیار خریدوفروش ارز را می‌دهد؛ به‌عبارت‌دیگر، هیچ‌کدام از طرفین الزامی به معامله ندارند. تبادل ارز در این نوع معاملات پیش از موعد مقرر یا در تاریخ انقضای قرار و با نرخ مشخص انجام میشود.
معاملات نوع آپشن هم برای پوشش ریسک در برابر تحرکات نامطلوب ارزی و هم برای سفته‌بازی یا کسب سود از تغییر قیمت انجام میشود. در این نوع معامله، خریداران مبلغ اضافی به‌نام حق‌الامتیاز می‌پردازند که همان بهای قرارداد آپشن است.
۵- بازار سوآپ
طرفین در معاملات سوآپ فارکس، میزان معادل دو ارز را با یکدیگر مبادله می‌کنند و سپس در آینده آن‌ها را به هم پس می‌دهند. معامله سوآپ همان‌طور که از اسمش پیداست (به‌معنای عوض‌کردن) به قرض‌دادن پول شباهت دارد. بانک‌ها و مؤسسات مالی اغلب برای مدیریت میزان دارایی و نقدشوندگی سراغ سوآپ می‌روند.
هر معامله سوآپ فارکس در حقیقت از دو تراکنش تشکیل شده است: یک معامله اسپات، سپس یک معامله فوروارد. موسسات با سوآپ‌کردن، موقعیت معاملاتی‌شان در یک ارز خاص را تقویت می‌کنند. جزئیات این نوع قرارداد براساس نیاز طرفین قابل تغییر است.
مثال‌هایی از بازار مالی فارکس؛ بررسی نحوه انجام چند معامله
شاید در ابتدا تصور می‌کردید که معامله‌کردن در فارکس صرفاً به فشردن دکمه خرید یا فروش ختم شود؛ اما حالا می‌دانید معاملات متنوعی وجود دارند که انجام‌شان به سادگی یک خریدوفروش نیست. در ادامه با چند مثال، انواع بازارهای فارکس را بررسی می‌کنیم.
مثالی از معامله اسپات در فارکس
وضعیتی را فرض کنید که در آن، نرخ EUR/USD برابر با ۱/۰۸ است؛ یعنی برای خرید ۱ یورو به ۱/۰۸ دلار آمریکا نیاز خواهید داشت؛ سپس براساس تحلیل‌هایتان به این نتیجه می‌رسید که بهای دلار در برابر یورو کاهش خواهد یافت و ۱۰۰۰ دلار را با یورو مبادله می‌کنید. حالا شما حدود ۹۲۵/۲۳ یورو خواهید داشت.
کمی بعد از خرید، نرخ یورو به دلار تا ۱/۱۰ افزایش می‌یابد که یعنی هر یورو، ۱/۱۰ دلار بها خواهد داشت. پیش‌بینی شما درست از آب درآمد و تصمیم می‌گیرید که یوروها را به دلار تبدیل کنید. در معامله دوم حدوداً ۱۰۱۸ دلار دریافت می‌کنید؛ یعنی سود خالص‌تان ۱۸ دلار میشود.
اگر اشتباه کرده باشید و فرضاً نرخ به ۱/۰۶ کاهش یابد (قیمت هر یورو برابر با ۱/۰۶ دلار)؛ هنگام تبدیل ۹۸۶ دلار دریافت می‌کنید و معامله اسپات را با ضرر ۱۳ دلاری به‌پایان می‌رسد.
مثالی از معامله سوآپ در فارکس
دو بانک فرضی با نام‌های بانک آمریکا و بانک اروپا را در دو کشور مختلف با ارزهای متفاوت در نظر بگیرید. بانک آمریکا مازاد دلار دارد؛ درحالی‌که بانک اروپا برای تامین نقدینگی وام‌دهی، نیازمند یورو است.
این دو بانک به‌جای اقدام به خرید یا فروش مستقیم در بازار فارکس، وارد قرارداد سوآپ می‌شوند. براساس توافق سوآپ، بانک آمریکا مقدار مشخصی دلار به بانک اروپا می‌دهد و بانک اروپا بهای دلار دریافتی را به یورو می‌پردازد. دو بانک برای انجام تبادل، روی یک تاریخ مشخص به توافق می‌رسند.
فرض کنید نرخ EUR/USD برابر با ۱/۱۰ و مبلغ اصلی قرارداد ۱۰۰ میلیون یورو است. بانک اروپا ۱۱۰ میلیون دلار دریافت می‌کند و بانک آمریکا نیز به‌ازای آن مبلغ، ۱۰۰ میلیون یورو از طرف اروپایی می‌گیرد. هردو بانک برای بهره بازپرداخت به‌ازای مبلغ دریافتی، روی عدد خاصی توافق می‌کنند و یک موعد سررسید نیز تعیین میشود.
مثالی از معامله فیوچرز در بروکرهای فارکس
یک تریدر حرفه‌ای و آموزش‌دیده را فرض کنید که با تحلیل‌ها و توجه به موارد دیگر مثل نوسانات حاکم بر اقتصاد و مناسبات سیاسی حاکم، نسبت به نرخ EUR/USD دید صعودی دارد.
او در بروکر، یک موقعیت معاملاتی صعودی یا پوزیشن لانگ با بهای ۱۲۵۰۰۰ یورو در نرخ ۱/۱۰۰۰ باز می‌کند. با حاصل‌ضرب این دو عدد، ارزش کل قرارداد به ۱۳۷۵۰۰ هزار دلار می‌رسد.
یک ماه بعد، نرخ EUR/USD به ۱/۱۲۰۰ افزایش می‌یابد و بهای این پوزیشن به ۱۴۰ هزار دلار می‌رسد. ترید از فروش این قرارداد لانگ، ۲۵۰۰ دلار سود کسب خواهد کرد.
انواع ترید در فارکس؛ دسته‌بندی معاملات براساس هدف
در بازارهای مختلف فارکس، انواع‌واقسام تریدرها با سرمایه، سابقه، مهارت و از همه مهم‌تر، اهداف مختلف فعالیت می‌کنند. نوع هدف از هر معامله معمولاً به میزان سود و ریسک موردنظر تریدر در بازه زمانی بستگی دارد. در جدول زیر، چند نمونه از انواع ترید فارکس را بررسی کرده‌ایم.
| نوع ترید | توضیح ترید | معامله‌کنندگان اصلی |
| هِج‌کردن (محافظت در برابر ریسک) | Hedging یا ریسک‌پوشانی با هدف کاهش احتمال مواجهه با تبعات ناشی از نوسانات نامطلوب ارزی انجام میشود. | کمپانی‌های بزرگ جهانی و موسسات مالی معتبر |
| سفته‌بازی (سرمایه‌گذاری پرریسک با احتمال سود سرشار) | سفته‌بازها یا خریداران سفته به امید تحرک قیمت در آینده، پذیرای ریسک می‌شوند. سفته‌بازان با پیش‌بینی روندهای بازار، به‌دنبال کسب سود از نوسانات کوتاه‌مدت هستند. | تریدرهای مستقل، صندوق‌های سرمایه‌گذاری ریسک‌پوشانی |
| آربیتراژ (نوسان‌گیری) | تریدرها معمولاً از تفاوت قیمت افزایشی میان بازارهای مختلف سود می‌برند. خرید در یک بازار و فروش یک دارایی دیگر در بازاری متفاوت انجام میشود (مثل خرید دلار در زمان کاهش قیمت و فروش طلا وقتی قیمتش در اوج قرار دارد). | بانک‌ها، مؤسسات مالی، تریدرهای فعال و حرفه‌ای که در بازارهای مختلف حضور دارند. |
| تفاضل نرخ بهره | کسب سود از تفاوت نرخ بهره بین ارزهای کشورهای مختلف. تریدرها با خرید ارز دارای نرخ بهره پایین؛ از آن برای سرمایه‌گذاری در ارز با بهره بالا استفاده می‌کنند. | معامله‌گران انتقالی (Carry Trader) |
| متنوع‌سازی سبد سرمایه‌گذاری | کاهش ریسک با سرمایه‌گذاری در دارایی‌هایی مختلف. در فارکس می‌توان به پورتفولیو تنوع داد چون جابه‌جایی قیمت ارزها معمولاً با قیمت سهام و اوراق قرضه همبستگی ندارد. | مؤسسات سرمایه‌گذاری، مدیران پورتفولیو سرمایه‌گذاری |
بدیهی است که هر نوع ترید نیازمندی‌ها و شرایط خاص خودش را دارد. ریسک‌پوشانی معمولاً برای دارندگان سرمایه‌های کلان انجام میشود. سفته‌بازی و نوسان‌گیری نیز بین افراد عادی از همه محبوب‌ترند؛ هرچند نوسان‌گیری نیازمند زمان و مهارت بیشتر است.
مزایا و معایب بازار فارکس؛ یک بازار وسوسه‌برانگیز اما مرموز
بازار فارکس شاید در نگاه اول یک فرصت سرمایه‌گذاری خارق‌العاده به‌نظر برسد؛ اما حقیقت این است که به‌جز ویژگی‌های مثبت و چشم‌انداز روشن، چند نکته منفی نیز در آن وجود دارد. در بخش زیر، همه مزایا و معایب فارکس را مرور کرده‌ایم.
مزایای بازار فارکس
اگر بخواهیم از دید یک فرد عادی بنگریم و معامله‌گری را به‌چشم یک شغل ببینیم؛ فارکس می‌تواند مزایای مختلف زیر را داشته باشد:
- فعالیت ۲۴ ساعته: برخلاف بازارهای مالی سنتی که در ساعات خاصی از روز فعال هستند، فارکس به‌جز روزهای تعطیل و آخر هفته در تقویم میلادی باز است. افرادی که برنامه‌ریزی فشرده‌ای دارند یا در مناطق زمانی مختلف زندگی می‌کنند از این مزیت فارکس نهایت بهره را می‌برند.
- دسترسی‌پذیری: افراد عادی و تریدرهای خُرد (Retail) می‌توانند با سرمایه کوچک وارد فارکس شوند. بروکرهای فارکس با ارائه حساب تست به تازه‌واردان اجازه آزمایش مهارت‌هایشان را می‌دهند.
- حجم بالای نقدینگی: فارکس بیشترین نقدینگی را در میان بازارهای مالی مختلف دارد و از این نظر با بازارهایی مثل ارز دیجیتال قابل‌مقایسه نیست. نقدینگی بالا یعنی سفارش‌ها به‌سرعت پر می‌شوند و به‌خاطر ثبات بیشتر، ریسک دست‌کاری قیمت توسط بازیگران بزرگ کاهش می‌یابد.
- اهرم‌ها: بروکرهای فارکس، اهرم‌های قابل‌توجهی برای معاملات فیوچرز در اختیار کاربران قرار می‌دهند. معامله‌کنندگان به‌واسطه این اهرم‌ها می‌توانند با آورده اندک، معاملات حجیم را مدیریت کنند.
- ارزانی کارمزد تراکنش: ترید در فارکس معمولاً فی تراکنش یا اسپرد (Spread) اندکی دارد. مقرون‌به‌صرفگی این بازار در مقایسه با سایر بازارهای مالی یک مزیت فوق‌العاده است.
همه ویژگی‌های بالا باعث می‌شوند که فارکس نه‌فقط برای مؤسسات بزرگ بلکه برای تریدرهای آماتور نیز یک بستر فوق‌العاده برای شروع کار به‌نظر برسد.
نکات منفی فارکس
نکات مثبت شاید وسوسه‌برانگیر به‌نظر برسند؛ اما همه ماجرا را بیان نمی‌کنند. فارکس معایبی نیز دارد که در شرایط خاص نه‌تنها برای آماتورها بلکه برای معامله‌گران باتجربه نیز یک کابوس رقم می‌زند:
- پیچیدگی: موفقیت در بازار فارکس نیازمند درک عمیق مفاهیم مالی، تسلط بر مهارت‌های مدیریت ریسک، روان‌شناسی ترید و آگاهی از رویدادهای ژئوپلیتیک است. یادگیری همه این موارد دشوار و زمان‌بر است؛ پس به‌غیراز سرمایه مالی باید روی وقت و مهارت‌های ذاتی و اکتسابی نیز حساب باز شود.
- ریسک طرف دیگر معامله: وقتی پای یک صرافی متمرکز برای تضمین معامله در میان نباشد، همیشه ریسک از جانب طرف مقابل؛ مخصوصا در بازارهای پرنوسان وجود دارد.
- نوسان بالا: بازار فارکس به تغییرات سریع که می‌توانند هر معامله‌گری را از بازی خارج کنند، معروف است. این نوسان بالا علی‌رغم‌آنکه زمینه را برای کسب سود فراهم می‌کند، ریسک ضرر را نیز افزایش می‌دهد و به تریدرهای آماتور حس ترس و زدگی از بازار می‌دهد.
- ریسک استفاده از اهرم: اهرم در یک معامله موفقیت‌آمیز، سود را چندبرابر می‌کند؛ اما در صورت شکست معامله، ضرر بیشتری نیز روی دست تریدرها می‌گذارد.
- مقررات نه‌چندان سفت‌و‌سخت: غیرمتمرکزبودن بازار فارکس باعث میشود خطوط قرمز مقررات کم‌رنگ باشند. کوتاه‌بودن دست نهادهای قانون‌گذار، خطر هرگونه سودجویی را افزایش می‌دهد. در واقع، یک تریدر برای پشتیبانی فقط بروکر فارکس را پشت خود می‌بیند و باید حواسش را کاملاً جمع کند.
- دست‌کاری بازار: علی‌رغم حجم بالای نقدینگی، فارکس از دست‌های پشت‌پرده مؤسسات مالی بزرگ و بانک‌های مرکزی مصون نیست. این سازمان‌ها می‌توانند و توانسته‌اند با اعمال حجم زیاد در تریدها یا جهت‌دهی به تصمیم‌گیری‌ها در زمینه مقررات مالی، بازار را در جهت دلخواه خود هدایت کنند.
- نیاز به برنامه منظم: ماهیت بی‌ثبات فارکس می‌تواند منجر به استرس، احساسات منفی و تصمیمات ناگهانی شود که همه این‌ها معمولاً به ضرر ختم خواهند شد. فعالان این بازار نیازمند دیسیپلین و برنامه‌ریزی راسخ هستند.
نباید از یاد برد فعالیت ۲۴ ساعته فارکس درعین‌حال می‌تواند یک نکته منفی نیز باشد؛ بسیاری از تریدرهای باید برای محافظت از موقعیت‌های معاملاتی و مدیریت ریسک، دائماً اتفاقات بازار را رصد کنند.
فارکس؛ بزرگ‌ترین بازار مالی جهان، در دسترس همه
بازار فارکس در ظاهر یک منبع درآمد برای علاقه‌مندان به ترید و معاملات مالی به‌نظر می‌رسد؛ اما همان‌طور که گفتیم، فعالیت در آن نیازمند مهارت‌های خاص، تسلط روانی و نظارت دائم بر بازار است. در این مقاله سعی کردیم همه بخش‌های اصلی فارکس را به زبان ساده معرفی کنیم.
حالا دیگر می‌دانیم که فارکس بازار مستقیم بین خریدار و فروشنده ارزهاست و متولد چندین تحول اساسی در تاریخ اخیر بشر است؛ همچنین با ماهیت جفتارزها و انواع بازارهای زیرمجموعه آشنا شدیم. اکنون باید یاد گرفته باشید که هر معامله‌گر بر اساس نوع فعالیت باید سراغ چه نوع بازار و معاملات برود.
در انتها نیز مزایا و معایب فارکس را بررسی کردیم تا اگر به‌دنبال افتتاح حساب در بروکرها هستید؛ با چشمانی باز این کار را انجام بدهید. حالا نوبت شماست؛ اگر تجربه‌ای از فعالیت در فارکس دارید آن را با ما و سایر خوانندگان به اشتراک بگذارید. کارشناسان ما پاسخگویی هرگونه پرسش شما در بخش کامنت‌ها هستند.
