آموزش قدم به قدم چگونگی رهگیری تراکنش‌های بیت کوین + آموزش تصویری

تاکنون به این موضوع فکر کرده‌اید که هر تراکنش بیت کوین در شبکه بلاک‌چین چگونه از سایرین متمایز می‌شود؟ در شبانه‌روز گذشته تعداد 313178 تراکنش در شبکه بلاک‌چین بیت کوین به ثبت رسیده است. هر کدام از این تراکنش‌ها یک شناسه اختصاصی دارند که آن را منحصربه‌فرد می‌کند. در اصطلاح رایج به این شناسه هش تراکنش گفته می‌شود. جالب است بدانید که می‌توانید هر تراکنش را به‌همراه جزییات آن در مرورگرهای اختصاصی بلاک‌چین جستجو کنید. در این مطلب نحوه رهگیری تراکنش‌های بیت کوین را بررسی خواهیم کرد.

شناسه تراکنش (TXID) چیست؟ 

به هر تراکنش ارز دیجیتال در بستر بلاک‌چین یک شناسه تراکنش اختصاصی تعلق می‌گیرد که به عنوان شناسه تراکنش (Transaction ID)، شناخته می‌شود. شناسه تراکنش به‌اختصار به صورت TXID، TXHash و Txn هم نمایش داده می‌شود. این شناسه ثابت و غیرقابل تغییر است. در بسیاری از شبکه‌های بلاک چین عمومی با استفاده از شناسه تراکنش می‌توانید جزئیات آن را رهگیری کنید. برای این منظور مرورگرهای بلاک‌چین در اختیار شما قرار گرفته‌اند.

برای درک بهتر این موضوع، تصور کنید شما تصمیم گرفته‌اید مقداری بیت کوین از ایرانیکارت خریداری کنید و سپس آن را به کیف پول خود انتقال دهید. پس از خرید بیت کوین در ایرانیکارت، اقدام به برداشت رمزارز می‌کنید. ایرانیکارت پس از تایید تراکنش برداشت بیت کوین، در قسمت تاریخچه معاملات شما، یک TXID (شناسه تراکنش) نمایش می‌دهد.

شایان ذکر است که هش تراکنش بیت کوین، از یک رشته حروف و اعداد به‌هم‌پیوسته شامل ۶۴ کاراکتر تشکیل می‌شود. نکته مهم این است که شناسه تراکنش را نباید با کلید عمومی کیف پول ارز دیجیتال (آدرس ولت) اشتباه بگیرید؛ چراکه این دو کاملا از یکدیگر مجزا هستند. 

آیا ارز دیجیتالی وجود دارد که تی ایکس آیدی نداشته باشد؟ 

همان‌طور که اشاره کردیم تی ایکس آیدی در تمام بلاک‌چین‌های عمومی مانند بیت‌کوین وجود دارند. در عین حال برخی از شبکه‌های بلاک‌چین نیز هستند که ماهیت خصوصی دارند. به‌عبارت دیگر تراکنش‌ها در این شبکه‌ها به‌گونه‌ای رمزنگاری می‌شوند که حریم خصوصی کاربران در آن‌ها بیشتر رعایت شود. بنابراین در بلاک‌چین‌های این چنینی دیگر خبری از هش تراکنش نیست و امکان پیگیری تراکنش‌ها از این طریق وجود ندارد. از جمله مهم‌ترین بلاک‌چین‌های بدون شناسه تراکنش می‌توان به موارد زیر اشاره کرد: 

• مونرو (Monero) 
• زی کش (Zcash) 
• دیکرد (Decred) 
• هورایزن (Horizen) 
• استاتوس (Status) 

کاربردهای آیدی تراکنش چیست؟ 

در تصویر زیر جزئیات مربوط به یک تراکنش در بلاک‌چین بیت کوین را در سایت Blockchain.com مشاهده می‌کنید. در بخش Hash ID، شناسه تراکنش درج شده است. همان‌طور که مشاهده می‌کنید این شناسه از 64 کاراکتر متشکل از حروف و اعداد است. 

حتما این سوال را می‌پرسید که کاربرد شناسه تراکنش چیست؟ در پاسخ باید بگوییم که با رهگیری تراکنش های بیت کوین به کمک هش تراکنش می‌توانید به اطلاعات زیر دست پیدا کنید:

• وضعیت اجرای تراکنش (تایید شده، در انتظار تایید و رد شده)
• آدرس ولت مبدا و مقصد 
• زمان انجام تراکنش
• مکان قرارگیری تراکنش در بلوک‌های شبکه 
• مقدار تراکنش 
• کارمزد تراکنش 
• میزان فضای اشغال شده توسط تراکنش در بلاک‌چین 
• مدت زمان انتظار برای تایید تراکنش 

نحوه رهگیری تراکنش بیت کوین

رهگیری تراکنش های بیت کوین خیلی ساده است. برای این منظور باید مراحل زیر را دنبال کنید: 

• وارد صرافی یا کیف پول ارز دیجیتال شوید که تراکنش بیت کوین را در آن انجام داده‌اید. 
• به‌بخش تاریخچه تراکنش‌های آن پلتفرم مراجعه کنید. 
• از بین فهرست تراکنش‌ها، گزینه مد نظر خود را جستجو و پیدا کنید. 
• وارد صفحه جزئیات تراکنش شوید و شناسه تراکنش آن را کپی کنید. 
• در ادامه وارد یکی از سایت‌های مرورگر بلاک‌چین بیت کوین مانند Blockchain.com شوید. 

• از منوی بالای صفحه اصلی سایت گزینه Explorer را انتخاب کنید. 

• هش تراکنش را در بخش جستجوی این سایت وارد کنید. 
• با انجام جستجو، صفحه اختصاصی پیش روی شما قرار می‌گیرد که جزئیات اطلاعات مربوط به تراکنش را در اختیارتان می‌گذارد. 

همان‌طور که در تصویر فوق مشاهده می‌کنید، اگر تراکنش در صف انتظار برای اجرا قرار داشته باشد، با عبارت Pending مشخص می‌شود. تراکنش‌های تایید شده و تایید نشده هم به‌ترتیب با عبارت‌های Confirmed و Unconfirmed مشخص می‌شوند. 

نکته مهم ماجرا آن است که الزاما تنها راه برای پیگیری تراکنش‌های بیت کوین در اختیار داشتن هش تراکنش نیست. بلکه شما می‌توانید با استفاده از آدرس کیف پول خود هم مجموع تراکنش‌های ورود و خروجی بیت کوین با پشت سر گذاشتن مراحل فوق در طول زمان مشاهده کنید.

معروف‌ترین اکسپلوررها برای پیگیری تراکنش های بیت کوین 

اکسپلوررها یا مرورگرهای بلاک‌چین مختلف پیش روی شما قرار دارند که می‌توانید پیگیری تراکنش‌های بیت کوین را از طریق آن‌ها انجام دهید. از جمله معروف‌ترین سایت‌های مرورگر بلاک‌چین بیت‌کوین می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• Blockchain.com
• Bitinfocharts.com
• Blockchair.com

چرا در برخی مواقع تایید تراکنش‌های بیت کوین طولانی می‌شود؟ 

اجرای تراکنش‌های بیت‌کوین و سایر ارزهای دیجیتال برخی اوقات بیش از حد به‌طول می‌انجامد. همان‌طور که می‌دانید برای انجام یک تراکنش به تایید تعدادی نود شبکه نیاز است. گره‌ها برای تایید و اعتبارسنجی تراکنش‌ها، کارمزد دریافت می‌کنند. نرخ کارمزد تراکنش‌ها بسته به میزان تقاضا در یک شبکه افزایش یا کاهش پیدا می‌کند. 

اگر به‌هر دلیلی شما برای انجام یک تراکنش بیت کوین مقدار کارمزد بیت کوین را کمتر از حد نعمول در نظر بگیرید، تراکنش شما برای مدت زمان طولانی در صف انتظار برای تایید از سوی ماینرها باقی می‌ماند. چراکه تراکنش‌های با کارمزد بیشتر، از سوی نودهای شبکه با اولویت انتخاب می‌شوند. 

نحوه لغو تراکنش‌های بیت کوین 

در صورتی که یک تراکنش بیت کوین در وضعیت تایید نشده یا در صف انتظار باشد، می‌توانید نسبت به جایگزین کردن آن از طریق تغییر کارمزد تراکنش اقدام کنید. برخی از کیف پول‌های ارز دیجیتال مانند ترزور و الکتروم از قابلیت RBF یا Replace By Fee پشتیبانی می‌کنند. شما می‌توانید از این طریق کارمزد مد نظر برای تراکنش را تغییر دهید. به‌این ترتیب در صورت کاهش کارمزد، عملا تراکنش شما تایید نخواهد شد. با افزایش کارمزد هم می‌توانید زمان تایید آن را جلو بیندازید. 

اگر بیت کوین را به آدرس اشتباهی ارسال کنیم، چه اتفاقی می‌افتد؟ 

ارسال بیت کوین به آدرس اشتباه یکی از اتفاقات تلخی است که اگر برای کسی رخ دهد، جبران آن فوق‌العاده مشکل است. اگر در کیف پول‌های غیرحضانتی و صرافی‌های غیرمتمرکز یک انتقال اشتباه ارز دیجیتال انجام دهید، باید سرمایه خود را از دست رفته بدانید. 

در مقابل ممکن است کورسوی امیدی برای بازگرداندن تراکنش در صرافی‌های متمرکز باشد. چراکه پس از ثبت درخواست برای انجام تراکنش، انتقال ارز دیجیتال با واسطه از سوی صرافی صورت می‌گیرد. لذا ممکن است بتوانید با همکاری صرافی موجودی خود را بازگردانید. اتفاقی که البته خیلی نباید روی آن حساب باز کنید. 

رهگیری تراکنش بیت کوین، بررسی وضعیت

در این مطلب نحوه رهگیری تراکنش های بیت کوین را بررسی کردیم. شما می‌توانید با استفاده از شناسه تراکنش به‌راحتی تمام جزئیات مربوط به آن را از طریق مرورگرهای بلاک‌چین بیت‌کوین مشاهده کنید. بسیاری از آمار و ارقامی که درباره تراکنش‌های بیت‌کوین در سایت‌های خبری مشاهده می‌کنید، به‌لطف قابلیت جستجوی هش تراکنش‌ها در مرورگرهای بلاک‌چین امکان‌پذیر شده است. اطلاعاتی که حاوی نکات مهمی هستند که تصمیم‌گیری برای خرید و فروش رمزارز‌ها تاثیر زیادی دارند.