پری مارکت چیست؟
الناز ناظران
پری مارکت یا بازار پیش عرضه، یکی از اصطلاحات رایج در بازار ارزهای دیجیتال است که این روزها به‌دلیل رواج ایردراپ‌های تلگرامی بسیار می‌شنویم. پری مارکت در حقیقت بازاری است که ارزهای دیجیتال قبل از این که به‌طور رسمی در صرافی‌ها لیست شوند، در آن قیمت‌گذاری و معامله خواهند شد. این بازار اهمیت بسیاری در ارزشمندی پروژه و اعتبار آن دارد و اطلاعات مهمی را به سرمایه‌گذاران می‌دهد.
پری مارکت (Pre-Market) چیست؟
پری مارکت (Pre-Market) یا بازار پیش از عرضه، به دوره‌ای گفته می‌شود که قبل از شروع رسمی معاملات یک ارز دیجیتال در صرافی‌های اصلی، امکان خریدوفروش ارز به صورت محدود وجود دارد. به عبارت دیگر، این بازار فضایی را برای معامله‌گران و سرمایه‌گذاران فراهم می‌کند تا قبل از عرضه عمومی یک توکن، به آن دسترسی داشته باشند و از تغییرات احتمالی قیمت پیش از باز شدن رسمی بازار مطلع شوند.
این بازار چند ساعت قبل از شروع معاملات اصلی فعال است و نقش مهمی در پیش‌بینی رفتار بازار دارد. پری مارکت همچنین در دنیای ارزهای دیجیتال، کمی متفاوت از نسخه سنتی آن است. همانطور که می‌دانید بازار کریپتو مانند بازار سنتی سهام ساعت کاری مشخص نداشته و به صورت ۲۴ ساعته فعالیت دارد.
نحوه کار بازار پیش از عرضه چگونه است؟
بازار پیش از عرضه به شکلی طراحی شده که امکان معاملات محدود را پیش از باز شدن رسمی بازار فراهم کند. در این بازار، حجم معاملات نسبت به ساعات رسمی بازار کمتر است، اما قیمت‌ها می‌توانند نوسانات قابل توجهی داشته باشند.
نحوه کار پری مارکت بسته به نوع پلتفرم و صرافی میتواند متفاوت باشد، اما به طور کلی شامل 4 مرحله اصلی دارد:
- اعلام پروژه: تیم توسعه‌دهنده یک پروژه ارز دیجیتال، قبل از لیست کردن توکن خود در صرافی‌های بزرگ، ممکن است فروش توکن‌ها را در پری مارکت آغاز کند.
- ثبت سفارش: معامله‌گران می‌توانند سفارش‌های خرید خود را در پلتفرم‌های مخصوص پری مارکت ثبت کنند. این سفارش‌ها شامل قیمت پیشنهادی و مقدار توکن مورد نظر است.
- تطبیق سفارش‌ها: پلتفرم پری مارکت، سفارش‌های خرید را تطبیق و معاملات را انجام می‌دهد.
- تحویل توکن: پس از انجام معامله، توکن‌ها به حساب خریداران منتقل می‌شوند. البته در برخی موارد، تحویل توکن‌ها ممکن است تا زمان لیست شدن رسمی در صرافی اصلی به تعویق بیفتد.
انواع پری مارکت
همانطور که گفتیم، بازارهای پری مارکت به سرمایه‌گذاران فرصت می‌دهند تا در مراحل اولیه یک پروژه وارد شوند و پتانسیل رشد آن را ارزیابی کنند. پری مارکت را می‌توان به دو دسته کلی تقسیم کرد:
- پری مارکت صرافی‌های متمرکز (CEX): برخی از صرافی‌های متمرکز، قبل از لیست کردن رسمی یک توکن، بخشی از آن را در پری مارکت خود عرضه می‌کنند. این نوع پری مارکت شباهت زیادی به بازار پیش از گشایش در بازارهای سهام دارد و کاربران را با قیمت حدودی توکن آشنا می‌کند.
- پری مارکت صرافی‌های غیرمتمرکز (DEX): در صرافی‌های غیرمتمرکز، پری مارکت از طریق پلتفرم‌های اختصاصی یا بازارهای OTC (Over-the-Counter) انجام می‌شود. در این حالت، خریداران و فروشندگان به‌طور مستقیم با یکدیگر معامله می‌کنند.
علاوه بر این دو نوع کلی، پری مارکت بسته به نوع بازار و شرایط آن نیز قابل تقسیم‌بندی است:
- پری مارکت بورس: مربوط به بازارهای سهام، جایی که سهام شرکت‌ها قبل از آغاز رسمی بازار معامله می‌شوند.
- پری مارکت ارز دیجیتال: این نوع پری مارکت در بازار ارزهای دیجیتال رخ می‌دهد و به معامله توکن‌ها یا ارزهای دیجیتال پیش از عرضه رسمی اشاره دارد.
- پری مارکت عرضه اولیه: به معاملات پیش از عرضه عمومی اولیه (IPO) سهام یا توکن‌ها اختصاص دارد.
حال این که تصمیم بگیرید در چه نوع پری مارکتی فعالیت کنید به اهداف، تجربه شما و به‌میزان ریسک‌پذیری شما بستگی دارد.
هدف از برگزاری پری مارکت چیست؟
در قدم اول جذب سرمایه مهم‌ترین هدف پری مارکت است. برای پروژه‌های جدید، پری مارکت میتواند راهی برای جذب سرمایه اولیه و تأمین مالی توسعه پروژه باشد. از طرفی عرضه محدود توکن‌ها در پری مارکت میتواند باعث ایجاد هیجان و افزایش تقاضا برای آن در زمان لیست شدن رسمی شود.
علاوه بر این، پری مارکت میتواند به کشف قیمت واقعی توکن قبل از عرضه عمومی کمک کند. این قیمت میتواند بر اساس عرضه و تقاضا، میزان سرمایه‌گذاری اولیه و سایر عوامل بازار تعیین شود. در نهایت، با فروش توکن‌ها در پری مارکت، نقدینگی اولیه در بازار ایجاد می‌شود که به رشد و توسعه بیشتر پروژه کمک می‌کند.
بررسی مزایا و معایب پری مارکت
در دوره زمانی پری مارکت سرمایه‌گذاران می‌توانند قبل از عرضه عمومی، توکن‌های مورد نظر خود را خریداری کنند. در برخی موارد، قیمت توکن‌ها در پری مارکت پایین‌تر از قیمت لیست شدن در صرافی‌های اصلی است. همچنین نوسانات قیمت در زمان لیست شدن رسمی میتواند فرصت‌های سودآوری را برای معامله‌گران پری مارکت ایجاد کند.
اما در مقابل این مزایا، پری مارکت معایبی هم دارد. سرمایه‌گذاری در پروژه‌های جدید و قبل از عرضه عمومی، ریسک بالایی دارد. از طرفی حجم معاملات در پری مارکت پایین‌تر از بازار اصلی است که میتواند منجر به مشکلاتی در خریدوفروش شود. برخی از پروژه‌های کلاهبرداری هم ممکن است از پری مارکت برای جذب سرمایه استفاده کنند. با توجه به اینکه اطلاعات مربوط به پروژه‌ها در مراحل اولیه ممکن است کافی و شفاف نباشد، احتمال سوءاستفاده بالاتر هم می‌رود.
بررسی ریسک‌های بازار پیش از عرضه ارز دیجیتال
سرمایه‌گذاری در پری مارکت ارزهای دیجیتال با ریسک‌های متعددی همراه است. در معاملات پیش از عرضه، نقدینگی اغلب بسیار کمتر از زمانی است که توکن به‌طور رسمی برای معامله در پلتفرم باز شده است. این امر میتواند اجرای معاملات با قیمتهای ترجیحی را چالش‌برانگیز کند و منجر به تنوع قیمت شود. علاوه بر این، برخی دیگر از ریسک‌های بازار پیش از عرضه عبارتند از:
- ریسک پروژه: احتمال شکست پروژه و عدم تحقق اهداف آن وجود دارد.
- ریسک نقدینگی: ممکن است خرید یا فروش توکن‌ها در پری مارکت به‌راحتی انجام نشود.
- ریسک کلاهبرداری: احتمال وجود پروژه‌های کلاهبرداری و از دست رفتن سرمایه کم نیست.
- ریسک نوسانات قیمت: قیمت توکن‌ها در پری مارکت و پس از لیست شدن رسمی ممکن است نوسانات شدیدی داشته باشد.
- ریسک قانونی و مقرراتی: تغییر قوانین و مقررات مربوط به ارزهای دیجیتال میتواند بر پروژه‌ها و سرمایه‌گذاری‌ها تأثیر منفی بگذارد.
با توجه به این نکات باید یادآوری کنیم پری مارکت به عنوان بخشی از بازارهای مالی و ارز دیجیتال، فرصت‌ها و چالش‌های خاصی را به همراه دارد. درک کامل نحوه کارکرد این بازار و ارزیابی دقیق ریسک‌ها میتواند به معامله‌گران کمک کند تا از این فرصت به بهترین شکل استفاده کنند. با این حال، توصیه می‌شود که معامله‌گران، به ویژه افراد تازه‌کار، با احتیاط و دانش کافی وارد این بازار شوند.
سخن آخر
پری مارکت فرصتی جذاب برای سرمایه‌گذاری در پروژه‌های نوپا و دسترسی زودهنگام به توکن‌ها است، اما با ریسک‌های قابل توجهی نیز همراه است. سرمایه‌گذاران باید قبل از ورود به این بازار، تحقیقات کافی در مورد پروژه انجام دهند، ریسک‌های آن را به دقت بررسی کنند و با آگاهی کامل اقدام به سرمایه‌گذاری نمایند. همچنین، مدیریت ریسک و سرمایه‌گذاری با مبلغی که از دست دادنش برای آن‌ها مشکل جدی ایجاد نمی‌کند، از اهمیت بالایی برخوردار است. تابستان 2024 پروژه‌های زیادی معرفی شد که اگرچه در نوع جذاب بودند، اما در پری مارکت و حتی بعد از لیست شدن هم انتظارها را برآورده نکردند. پس نگاه ما باید به پری مارکت و ارزش یک کوین، واقع‌بینانه باشد.
خیر، لزوما اینگونه نیست و قیمتهای پری مارکت با قیمت لیست شدن ارزها میتواند تفاوت زیادی داشته باشد.
پری مارکت (Pre-market) و معاملات پس از بسته شدن بازار (After-hours) هر دو به معامله‌گران این امکان را می‌دهند که خارج از ساعات معمول بازار (معمولاً از ساعت ۹:۳۰ صبح تا ۴:۰۰ بعد از ظهر به وقت شرقی در آمریکا) به خرید و فروش سهام بپردازند. اما در زمان، حجم و میزان نقدینگی تفاوت‌های زیادی دارند.
