پروژه‌ های برتر لایه دوم اتریوم

تعداد برنامه‌ها و کاربران در اتریوم رو به افزایش است و ظرفیت شبکه اتریوم محدود است. بنابراین، با رقابت بیشتر کاربران برای افزودن تراکنش‌ها به شبکه اتریوم، هزینه استفاده از شبکه به‌طور چشمگیری افزایش می‌یابد. در نتیجه، راه‌حل‌های مقیاس‌بندی لایه ۲ اتریوم ابزاری حیاتی برای رفع مشکلات عملکرد شبکه در نظر گرفته می‌شوند. در حال حاضر، کابران اتریوم با دو مشکل اساسی، کارمز تراکنش بالا و تاخیر در تسویه تراکنش مواجه هستند. بسیاری از راه حل های مقیاس پذیری اتریوم با رویکردهای مختلف در حال تحقیق، آزمایش و پیاده سازی هستند. هدف اولیه مقیاس پذیری برای شبکه اتریوم بهبود سرعت تراکنش است. در عین حال، راه حل‌های مقیاس پذیری نباید امنیت یا عدم تمرکز شبکه اتریوم را به خطر بیندازند. در ادامه این مقاله درک می‌کنید که لایه دوم اتریوم چیست و با اهمیت، ویژگی‌ها و چند نمونه از بهترین پروژه‌های لایه دوم اتریوم آشنا می‌شوید.

لایه دوم اتریوم چیست؟

همانطور که در مقدمه اشاره شد، به دلیل اینکه اتریوم یکی از محبوب‌ترین بلاکچین‌ها هم برای توسعه دهندگان و هم برای کاربران است، محدودیت‌های ظرفیت در این شبکه سبب افزایش هزینه و کاهش سرعت تراکنش‌ها شده‌است. از این رو، شبکه اتریوم، نمی‎‌توانست نیازهای کابران را با سرعت و کارمزد بهینه پاسخ دهد. لایه دوم اتریوم به وجود آمد تا این مشکلات را برطرف کند. لایه 2 شبکه متفاوتی است که در بالای شبکه اصلی اتریوم (لایه 1) اجرا می‌شود. راه حل‌های لایه 2 اتریوم در قالب قراردادهای هوشمند در شبکه اتریوم باقی می‌مانند و برای تعامل با شبکه اصلی نیازی به تغییر در پروتکل سطح پایه ندارند. راه‌حل‌های لایه دوم اتریوم می‌توانند عملکردهای مختلفی مانند محاسبات خارج از زنجیره و مقیاس‌پذیری پرداخت‌ها را انجام دهند.

بیشتر بخوانید: اتریوم 2.0 چیست؟

ویژگی‌های لایه دوم اتریوم

در تعامل بین بلاکچین، زنجیره‌ها معمولاً می‌توانند به دو مورد از سه ویژگی مقیاس‌پذیری، عدم تمرکز و امنیت دست یابند. در بلاکچین اتریوم، کارمزد تراکنش‌های بالا و زمان انتظار طولانی بر کاربران تأثیر منفی می‌گذارد. با پردازش تراکنش‌ها در لایه دوم، برخی راه حل‌ها سعی در برطرف کردن این مشکل ذاتی دارند. پنج نوع رویکرد برای استقرار راه حل‌های لایه 2 استفاده می‌شود که در این بخش به آن‌ها می‌پردازیم.

مطالعه بیشتر: پروتکل لایه 2 zksync و مواردی که لازم است بدانید.

کانال های پرداخت (State channels)

راه حل‌های کانال پرداخت به کاربران اجازه می‌دهد تا چندین بار در یک زنجیره مختلف تراکنش کنند. در مقابل، زنجیره اصلی (لایه 1) تنها دو تراکنش را پردازش می‌کند، یکی زمانی که کانال باز می‌شود و دیگری زمانی که کانال بسته می‌شود. با انجام این کار، زنجیره اصلی همه تراکنش‌ها را پردازش نمی‌کند اما همچنان همان سطح امنیت را در نهایی شدن تراکنش فراهم می‌کند. پس از تکمیل تراکنش‌ها، شرکت‌کنندگان نسخه‌های تاریخ تراکنش خود را ارسال می‌کنند تا نسخه‌های داده‌های خود را تأیید کنند و از تطابق اطمینان حاصل کنند. تراکنش خالص نهایی روی زنجیره آپلود می‌شود و کانال بسته می‌شود.

کانال‌های پرداخت زمانی سودمند هستند که چندین تراکنش کوچک وجود داشته باشند و طرفین یکدیگر را بشناسند. محدودیت‌ کانال‌های پرداخت این است که تا زمانی که کانال‌ها فعال هستند، وجوه مسدود می‌شوند. همچنین باز کردن و نظارت بر کانال‌های مختلف زمان‌بر است. علاوه بر این، تنها عملکرد محدود قرارداد هوشمند در دسترس است. پروژه‌هایی که در کانال پرداخن کار می‌کنند عبارتند از Celer و Raiden Network.

پلاسما (Plasma)

پلاسما شامل چندین نسخه از زنجیره اصلی است. هزاران تراکنش در این زنجیره‌های کوچک پردازش و دسته‌بندی می‌شوند و به عنوان یک تراکنش به زنجیره اصلی بازگردانده می‌شوند. کاربران وجوه خود را در این زنجیره کنترل می‌کنند. از این رو در صورت وجود هرگونه خطا یا سوء استفاده، می‌توانند به آخرین عکس‌های فوری زنجیره پلاسما مراجعه کرده و توکن‌های خود را بازیابی کنند. مزیت لایه‌های پلاسما، توان عملیاتی بالای آن‌ها برای پردازش بیش از 1000 تراکنش در ثانیه با کسری از هزینه است. مانند کانال‌های پرداختی، راه حل های پلاسما به طور کامل از قراردادهای هوشمند پشتیبانی نمی‌کنند و فقط برای تراکنش‌ها و مبادلات مناسب هستند. پروژه هایی که از لایه های پلاسما استفاده می کنند عبارتند از Polygon و OMG Network.

زنجیره‌های جانبی (Sidechains)

زنجیره‌های جانبی، زنجیره‌های بلوکی مجزایی هستند که به موازات زنجیره اصلی اجرا می‌شوند و مکانیسم‌های اجماع و الگوریتم‌های امنیتی خاص خود را دارند. این زنجیره‌های جانبی ممکن است توکن‌های خاص خود را داشته باشند، می‌توانند از قراردادهای هوشمند پشتیبانی کنند و تنها زمانی با زنجیره اصلی ارتباط برقرار می‌کنند که بخواهند وضعیت دفتر خود را به‌روزرسانی کنند. این زنجیره‌های جانبی بسته به طراحی خود می‌توانند تا 10000 تراکنش در ثانیه انجام دهند. با این حال، این زنجیره نیز بدون عیب نیست. کاربران باید امنیت وجوه را به زنجیره جانبی منتقل کنند و مکانیسم امنیتی زنجیره جانبی ممکن است ضعیف‌تر از زنجیره اصلی باشد. xDai و Polygon دو نمونه از پروژه‌هایی هستند که از زنجیره‌های جانبی استفاده می‌کنند.

رول آپ (Rollups)

رول آپ‌ها هزاران تراکنش را در یک بلوک جمع‌آوری و دسته‌بندی می‌کنند و فقط داده‌های خلاصه را در زنجیره اصلی منتشر می‌کنند که به طور بالقوه می‌تواند افزایش 100 برابری توان محاسباتی را ارائه دهد؛ زیرا تمام محاسبات و ذخیره سازی خارج از زنجیره اصلی اتفاق می‌افتد. با دسته‌بندی تراکنش‌ها و انتقال پردازش به خارج از زنجیره، رول‌ آپ‌ها به‌طور قابل‌توجهی هزینه‌های تراکنش و زمان پردازش را کاهش می‌دهند. دو نوع rollup وجود دارد:

• مجموعه آپتیمیستیک (Optimistic Rollups)

رول آپ آپتیمیستیک یا مجموعه خوشبینانه از یک زنجیره جانبی برای پردازش دسته‌ای از تراکنش‌های موازی با زنجیره اصلی اتریوم (خلاصه کردن آن و ثبت تراکنش‌ها در بالای شبکه اصلی) استفاده می‌کنند. آن‌ها با این فرض کار می‌کنند که تمام تراکنش‌های ارسال شده به زنجیره اصلی معتبر هستند. مجموعه‌های خوش بینانه می‌توانند حدود 2000 انتقال در ثانیه یا حدود 300 قرارداد هوشمند را پردازش کنند. همچنین با ماشین مجازی اتریوم (EVM) سازگار هستند. این بدان معناست که مجموعه‌های خوش‌بینانه می‌توانند هر کاری را که اتریوم انجام می‌دهد، انجام دهند. با این حال، دو مسئله وجود دارد: اولا، اگر یک تراکنش مخرب، وجوه را در معرض خطر قرار می‌دهد و دوما، برداشت وجه به زنجیره اصلی نیز زمان‌بر است. نمونه‌هایی از این رول آپ ها عبارت‌اند از Optimism و Arbitrum.

• مجموعه دانش صفر (ZK)

ZK Rollups همه محاسبات را خارج از زنجیره اجرا می‌کند و یک اثبات اعتبار در اتریوم ارائه می‌کند. آن‌ها با مجموعه‌های خوش بینانه متفاوت هستند زیرا هیچ فرض اعتمادی وجود ندارد و اثبات اعتبار روی زنجیره انجام می‌شود. رول آپ‌های zk برای هر تراکنش دارای مدارک معتبر هستند. گزارش شده است که آن‌ها قادر به پردازش بیش از 3000 تراکنش در ثانیه در اتریوم هستند. از آنجایی که هیچ فرض اعتمادی وجود ندارد، هیچ تاخیری در انتقال وجوه از لایه 1 به لایه 2 و بالعکس وجود ندارد. در حال حاضر، هیچ راه‌حل مبتنی بر رول آپ zk سازگار با EVM وجود ندارد. لوپرینگ یک صرافی غیرمتمرکز است که روی رول آپ zk با هزینه‌های تراکنش کمتر از یک سنت کار می‌کند.

حتما بخوانید: انواع ماینر اتریوم

اهمیت لایه دوم اتریوم

راه‌حل‌های لایه ۲ مهم هستند زیرا امکان مقیاس‌پذیری و افزایش توان عملیاتی را فراهم می‌کنند و در عین حال یکپارچگی بلاک‌چین اتریوم را حفظ می‌کنند. همچنین تمرکز زدایی کامل، شفافیت و امنیت از ویژگی‌های دیگر لایه دوم اتریوم است. در عین حال، راه حل‌های لایه دوم ردپای کربن را کاهش می‌دهند. (گاز کمتر، یعنی انرژی کمتر مصرف شده که برابر است با کربن کمتر)

اگرچه بلاکچین اتریوم پرکاربردترین بلاک چین و مسلماً ایمن ترین است، اما این بدان معنا نیست که با کاستی‌هایی ندارد. لایه 2 در بالای بلاک چین اتریوم ساخته شده است و تراکنش‌ها را ایمن، سریع و مقیاس پذیر نگه می‌دارد. هر راه حل مزایا و معایب خاص خود را دارد که باید در نظر گرفته شود مانند توان عملیاتی، هزینه های گاز، امنیت، مقیاس پذیری و البته عملکرد. هیچ راه حل لایه دومی در حال حاضر تمام این نیازها را برآورده نمی‌کند. با این حال، راه حل هایی وجود دارد که هدف آن‌ها بهبود همه این جنبه‌ها است. این راه حل‌ها rollup نامیده می‌شوند که در بخش بالا آن‌ها را توضیح دادیم.

خرید و فروش اتریوم

چند نمونه از بهترین پروژه‌های لایه دوم اتریوم

از آنجایی که کار تمام راه حل‌های لایه دوم بر انتقال اکثر تراکنش‌ها به خارج از زنجیره متمرکز است، این پروژه‌ها می‌توانند سرعت پردازش تراکنش را بهبود بخشند و در عین حال هزینه‌های گاز مورد نیاز برای تراکنش‌ها را کاهش دهند. در یک بازه زمانی نسبتاً کوتاه، بسیاری از راه حل‌های لایه 2 اتریوم در جلب توجه کاربران موفق بوده‌اند. در اینجا به معرفی برخی از بهترین راه حل های لایه 2 اتریوم پرداخته‌ایم.

پولیگان (Polygon)

پولیگان که به نام  MATIC نیز شناخته می‌شود، یک پلتفرم برای توسعه شبکه‌های بلاک چین مبتنی بر اتریوم و اتصال آ‌ن‌ها به یکدیگر است که تمام ابزارها و مؤلفه‌های مهم مورد نیاز توسعه دهندگان برای ایجاد نمونه‌های بهینه شده اتریوم را در خود دارد. این نمونه‌ها بهبود قابل توجهی در امنیت، انعطاف پذیری، حاکمیت و مقایاس پذیری ارائه می‌دهند. پولیگان به یکی از محبوب‌ترین راه حل‌های لایه 2 اتریوم تبدیل شده است و MATIC توکن اصلی آن است. علاوه بر این، Polygon با بسیاری از نام‌های برجسته مانند Umbrella Network ،Kambria Open Innovation ،Graphlink و Mogul Productions همکاری کرده‌است. پلیگان توانسته چالش‌های پیش روی بلاک‌چین اتریوم را شناسایی و راه‌حل‌های خود را برای ارائه تراکنش‌های آنی و بدون کارمزد با زنجیره اثبات سهام (PoS) اجرا کند. پولیگان با استفاده از توکن MATIC، به ایمن سازی شبکه و پرداخت هرگونه هزینه تراکنش کمک می‌کند. در حال حاضر بیش از 3000 برنامه غیرمتمرکز در شبکه پولیگان در حال اجرا هستند که شامل کیف پول، اوراکل، ان اف تی، دائو، دیفای و بازی‌ها می‌شوند.

خرید و فروش پولیگان

آربیتریوم (Arbitrum)

آربیتریوم یکی دیگر از پروژه‌های موفق لایه دوم اتریوم است. آربیتریوم توسعه‌دهندگان Solidity را قادر می‌سازند تا قراردادهای هوشمند خود را آسان‌تر جمع‌آوری کنند. سه جزء اصلی Arbitrum شامل اعتبار سنجی، کامپایلر و EthBridge است. کامپایلر به کامپایل مجموعه‌ای از قراردادهای هوشمند Solidity در یک فایل اجرایی سازگار بر روی AVM  کمک می‌کند. اعتباردهنده‌ها در درجه اول مسئول اکثر کارهای خارج از زنجیره در کنار نظارت بر وضعیت AVM هستند. EthBridge اساساً یک برنامه غیرمتمرکز است که در شبکه اصلی اتریوم مستقر شده‌است و به عنوان یک اتصال بین شبکه اصلی اتریوم و آربیتریوم عمل می‌کند. جالب اینجاست که آربیتریوم یک توکن بومی ندارد و هیچ برنامه‌ای نیز برای راه اندازی آن ندارد. یکی دیگر از نکات مهم آربیتریوم به عنوان یکی از بهترین راه حل‌های لایه 2 اتریوم، پشتیبانی از تجمع تراکنش‌های زنجیره جانبی است که به آن فناوری جمع آوری یا رول آپ نیز می‌گویند. لیست شرکای آربیتریوم عبارت‌اند از Chainlink  Graph Protocol ،OKEx و موارد دیگر. آربیتریوم که توسط Offchain Labs ساخته شده‌است ادعا می‌کند که می‌توانید یک برنامه Eth را در کمتر از پنج دقیقه بسازید.

آپتیمیزم (Optimism)

آپتیمیزم مثال دیگری در میان راه حل‌های مقیاس پذیر اتریوم است که می‌تواند تراکنش‌ها را مقرون به صرفه‌تر ارائه دهد. همچنین می‌تواند بهبودهایی در سرعت تراکنش برای کاربران اتریوم به‌ وجود آورد. آپتیمیزم یک زنجیره جمع‌آوری است، به این معنی که دسته بزرگی از تراکنش‌ها در کنار هم قرار می‌گیرند و سپس در لایه 1 فشرده و پردازش می‌شوند. توسعه دهندگان به راحتی می‌توانند قراردادهای هوشمند Solidity با قابلیت اجرا بر روی آپتیمیزم ایجاد کنند. علاوه بر این، آپتیمیزم امکان تعامل کدهای خارج از زنجیره مانند UI و کیف پول با قراردادهای لایه 2 را  فراهم می‌کند. آپتیمیزم با Rubicon ،Synthetix و Etherscan مشارکت داشته‌است. اکوسیستم آپتیمیزم صدها برنامه از جمله DeFi ،NFTs ،Bridges و Portfolio Tracker را پشتیبانی می‌کند. آپتیمیزم در حال حاضر توکنی ندارد و تمام سود خود را برای افزایش رشد و پایداری پروژه صرف می‌کند.

یونی سواپ (Uniswap)

یونی سواپ یکی از پروژه‌های پیشرو در پروتکل معاملاتی غیرمتمرکز ارز دیجیتال است که از هزاران برنامه دیفای از جمله تبادلات توکن، رای‌گیری، ارائه‌دهندگان نقدینگی و موارد دیگر پشتیبانی می‌کند. از برنامه یونی سواپ می‌توانید برای مبادله توکن‌های دیفای به‌طور مستقیم در زنجیره از طریق ارائه‌دهندگان کیف پول در شبکه‌های اتریوم، پولیگان، آپتیمیزم و آربیتریوم استفاده کنید. توکن اصلی پلتفرم یونی سواپ، UNI است که به عنوان مدیریت غیرمتمرکز پروژه عمل می‌کند و کاربران از آن برای صرفه‌جویی در هزینه‌های کارمزد معاملات و کسب سود در استخرهای استخراج نقدینگی استفاده می‌کنند.

خرید و فروش یونی سواپ

استارک ویر (Starkware)

استارک ویر یک پروژه لایه 2 اتریوم است که راه‌حل‌های مقیاس‌بندی را برای برنامه‌هایی که می‌خواهند کارمزد تراکنش‌ها کاهش و سرعت اجرا را افزایش دهند، ارائه می‌کند. اکوسیستم استارک ویر شامل چند پروژه فرعی مختلف است که به ارائه ZK-Rollup های غیرمتمرکز بدون مجوز کمک می‌کند. پروژه‌های بزرگی مانند Sorare استارک ویر را در زیرساخت‌های خود ادغام کرده‌اند تا امکان مینت NFT‌های مبتنی بر اتریوم را فراهم کنند.

لوپرینگ (Loopring)

لوپرینگ یک پروژه لایه دو اتریوم است که کارمزد پایین و سرعت بالایی را برای معامله، مبادله و پرداخت با استفاده از ETH ارائه می‌دهد. لوپرینگ یک سیستم اجرای خودکار را فراهم می‌کند که به کاربران اجازه می‌دهد تا تبادلات متقابل انجام دهند و در نقدینگی زنجیره بلوکی شرکت کنند. توکن LRC، توکن بومی لوپرینگ است. لوپرینگ که به عنوان آگنوستیک بلاکچین تعریف می‌شود، می‌تواند با هر پلتفرمی با استفاده از قراردادهای هوشمند ادغام شود. می توانید از بازار Loopring BETA برای ایجاد کیف پول لایه دو  و معامله توکن‌های دیفای با ارزهای ETH و USDT استفاده کنید.

برترین پروژه‌های لایه دوم اتریوم چه ویژگی‌هایی دارند؟

بهترین راه حل های لایه 2 اتریوم به عنوان پاسخی برای مقیاس پذیری و هزینه‌های بالای تراکنش در شبکه اتریوم تکامل یافته‌اند. در واقع، مقیاس پذیری یک نیاز اساسی برای اطمینان از پذیرش گسترده شبکه بلاکچین است. علاوه بر این، کارمزدهای کمتر تراکنش می‌تواند کاربران بیشتری را به استفاده از بلاکچین اتریوم ترغیب کند. راه حل‌های لایه 2 با فعال کردن محاسبات خارج از زنجیره، می‌توانند در عین افزایش مقیاس پذیری، امنیت و غیرمتمرکز بودن را به عنوان مهم‌ترین ویزگی‌های شبکه فراهم کنند.

پروژه‌های مختلف لایه 2 اتریوم که در اینجا معرفی شده‌اند، پتانسیل زیادی برای ایجاد چشم‌اندازی روشن از آینده فناوری بلاکچین و آینده اتریوم دارند. از سوی دیگر، بسیاری از راه حل های لایه 2 اتریوم در مراحل توسعه یا آزمایش هستند. بنابراین، باید توجه داشته باشیم که پروژه‌های بعدی ممکن است راه حل‌های کامل لایه دوم را به همراه داشته باشند.